Έρευνα: φτωχό το γλωσσικό απόθεμα των μαθητών

του Απόστολου Λακασά

Η παπαγαλία στο σχολείο καλά κραττεί. Τα ελληνόπουλα δεν μπορούν να λύσουν μία άσκηση που παρόμοια δεν έχουν διδαχθεί, και -στην καλύτερη των περιπτώσεων- χρησιμοποιούν το πολύ 900 λέξεις και αυτές μονοσήμαντα, στερούμενα της χαράς να κατανοήσουν και να γευτούν τον πλούτο και τη γοητεία της ελληνικής γλώσσας. Δεν μπορούν, για παράδειγμα, να δώσουν στην απλή λέξη "λόγος" τη διττή της σημασία ως "ομιλία" και ως "αιτία". Η μονοκρατορία της αποστήθισης που προκαλεί κατά συνέπεια η παθογένεια του εκπαιδευτικού συστήματος αναδεικνύονται με τον πιο δραματικό τρόπο από έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 4.127 μαθητές δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου από το Παιδαγωγικό Τμήμα Αθηνών του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό την εποπτεία της καθηγήτριας του τμήματος κ. Μαρίας Τζάνη. Τα αποτελέσματα είναι θλιβερά. Στα τεστ γλώσσας και μαθηματικής σκέψης, στα οποία υπεβλήθησαν οι μαθητές όλοι οι μέσοι όροι -πλην μόνο μίας περίπτωσης- είναι κάτω από τη βάση. Μόνο τα κορίτσια της έκτης δημοτικού κατάφεραν να συγκεντρώσουν μέσο όρο λίγο μεγαλύτερο από το 10 (συγκεκριμένα 11,08).

Η τραγική ένδεια των σημερινών παιδιών στην ελληνική γλώσσα καταδεικνύεται με τα πιο μελανά χρώματα στη βαθμολογία των μαθητών της τρίτης λυκείου· των παιδιών, δηλαδή, που βρίσκονται ένα βήμα πριν από την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Στα τεστ γλωσσικής ικανότητας
τα αγόρια συγκέντρωσαν μέσο όρο 5.72 και τα κορίτσια 7.35, ενώ οι αντίστοιχοι μέσοι όροι των μαθητών τρίτης γυμνασίου είναι 9.23 για τα αγόρια και 9.66 για τα κορίτσια. Χειρότερα είναι τα αποτελέσματα στα τεστ που καταγράφουν τη δυνατότητα των παιδιών να εμβαθύνουν στα μαθηματικά. Ολοι οι μέσοι όροι είναι πολύ κάτω από τη βάση των 75 μονάδων με άριστα το 150.
'Οπως, μάλιστα, ανέφερε στην «Κ» η κ. Μαρία Τζάνη η εικόνα χειροτερεύει χρόνο με το χρόνο σε σύγκριση και με τα αποτελέσματα ανάλογης έρευνας που είχε πραγματοποιηθεί στις αρχές της δεκαετίας του '90. «Το εκπαιδευτικό σύστημα οδηγεί σε απαιδευσιά. Κύριος λόγος των αποτελεσμάτων αυτών είναι η ακολουθούμενη διδακτική μεθοδολογία μέσα στην τάξη και είναι γεγονός ότι ο εκπαιδευτικός φέρει το κύριο βάρος της ευθύνης. Το γλωσσικό απόθεμα των παιδιών είναι ιδιαίτερα μικρό με τραγικά αποτελέσματα για την πρόοδο της κοινωνίας. Η γλωσσική συρρίκνωση σημαίνει ψυχοδιανοητική συρρίκνωση», επισήμανε η κ. Τζάνη.

Επιτακτικά τίθεται το θέμα της αλλαγής των παιδαγωγικών μεθόδων που εφαρμόζονται στην τάξη. «Η πρόσληψη της γνώσης οφείλει να είναι πιο εύπεπτη και η μάθηση θα πρέπει να γίνει βιωματική. Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά αποκτούν την ικανότητα να εμβαθύνουν, χρησιμοποιώντας κριτικά αυτά που μαθαίνουν στο σχολείο», πρόσθεσε η κ. Τζάνη, τονίζοντας ότι τα αποτελέσματα της έρευνας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τους φορείς που έχουν επωμισθεί τη χάραξη της εκπαιδευτικής στρατηγικής και εκείνους που έχουν αναλάβει την υλοποίησή της...

Από την εφημερίδα "Καθημερινή"