"Η πλειοψηφία των ερωτευμένων" αντί "Η πλειονότητα των ερωτευμένων"
Σχόλιο: η λέξη πλειοψηφία σημαίνει κυρίως το μεγαλύτερο μέρος των ψήφων ή των ψηφοφόρων.
"Η γραβάτα στιγματίζει το ντύσιμο του άνδρα" αντί "Η γραβάτα τονίζει το ντύσιμο του άνδρα"
Σχόλιο: το ρήμα "στιγματίζω" σημαίνει κυρίως προσάπτω ηθική μομφή.
"Η Μύκονο, η Πάρο, η οδό, η λεωφόρο..." αντί "Η Μύκονος, η Πάρος, η οδός, η λεωφόρος..."
Σχόλιο: επειδή η κατάληξη -ς στην ονομαστική πτώση του ενικού αριθμού των ουσιαστικών ονομάτων είναι χαρακτηριστικό του αρσενικού γένους (ο άνθρωπος {+ς}, η γάτα {-ς}) υπάρχουν ομιλητές που αφαιρούν ιδιοβούλως το τελικο -ς από φόβο μήπως αλλάξει φύλο το όνομα...
"Ο προσεχές χειμώνας, η συνεχή αύξηση, τον συνήθης τρόπο" αντί "Ο προσεχής χειμώνας, η συνεχής αύξηση, τον συνήθη τρόπο"
Σχόλιο: αχ, αυτά τα ταλαίπωρα τριτόκλιτα επίθετα...
| ενικός αριθμός | |
| αρσενικό, θηλυκό | ουδέτερο |
| ο, η συνεχής (π.χ., πόλεμος) | το συνεχές (π.χ., πρόβλημα) |
| του, της συνεχούς | του συνεχούς |
| τον, την συνεχή | το συνεχές |
| πληθυντικός αριθμός | |
| αρσενικό, θηλυκό | ουδέτερο |
| οι συνεχείς | τα συνεχή |
| των συνεχών | των συνεχών |
| τους, τις συνεχείς | τα συνεχή |
*το αρσενικό και το θηλυκό συμπίπτουν πλήρως
"Ασχολήθηκε εξ απαλών ονύχων με το θέμα" αντί "ασχολήθηκε ακροθιγώς με το θέμα"
Σχόλιο: "εξ απαλών ονύχων" σημαίνει από μικρή ηλικία, από τότε που τα νύχια ήταν μαλακά και ασυνήθιστα στις ταλαιπωρίες της ζωής.
π.χ. "Αισθανόμουν εξ απαλών ονύχων έλξη προς το αντίθετο φύλο".
"Ακροθιγώς" σημαίνει επιφανειακά, όχι σε βάθος αλλά επιπόλαια, στην επιπολή (επιφάνεια).
"Τα τεκταινόμενα στη βουλή" αντί "τα συμβαίνοντα στη βουλή"
Σχόλιο: το ρήμα "τεκταίνομαι" έχει κακή σημασία και σημαίνει "τα σχεδιαζόμενα με δόλο", π.χ., "Τί τεκταίνεσαι πίσω από την πλάτη μου, λωποδύτα;"
"Στη σύσκεψη της οικονομικής επιτροπής παραβρέθηκαν οι υπουργοί" αντί "στη σύσκεψη της οικονομικής επιτροπής παρέστησαν οι υπουργοί".
Σχόλιο: το ρήμα "παρευρίσκομαι ή παραβρίσκομαι" δηλώνει (λόγω της πρόθεσης) "το παρεπόμενο, το τυχαίο, το περιστασιακό" της συνάντησης ή της κατάστασης. Δηλαδή σημαίνει ότι κάποιος είναι παρών τυχαία και όχι για κάποιο ειδικό λόγο. Ένας υπουργός όμως δεν παραβρίσκεται απλώς αλλά παρίσταται ειδικώς (ή μήπως τελικά όχι;).
"Μπορείς να ξαναεπαναλάβεις;" ή "Μπορείς να επαναλάβεις άλλη μια φορά;" αντί "Μπορείς να επαναλάβεις;" σκέτο.
Σχόλιο: πλεονασμός, όπως το "Εγώ προσωπικά για τον εαυτό μου πιστεύω...".
"Υπέγραψε, επανέλαβε, προσέθεσε, ανέλαβε, επέβαλε, αντέδρασε, επέμενε" αντί "Υπόγραψε, επανάλαβε, πρόσθεσε"
Σχόλιο: ηπροστακτική δεν παίρνει (συλλαβική) αύξηση. Έτσι λέμε "Υπόγραψε εδώ! Επανάλαβε αυτό που είπες! Πρόσθεσε αυτή την παραγγελία. Ανάλαβε τις ευθύνες σου! Επίβαλε την τάξη. Αντίδρασε στον κομφορμισμό! Επίμεινε στην κλήση του αριθμού μέχρι να απαντήσουν" και όχι "Υπέγραψε, επανέλαβε, προσέθεσε, ανέλαβε, επέβαλε, αντέδρασε, επέμενε", εκτός και αν αναφερόμαστε στο παρελθόν.
Ανθρώποι, πολέμοι, δημάρχοι αντί άνθρωποι, πόλεμοι, δήμαρχοι
Σχόλιο: επειδή στις δύο από τις τρεις πτώσεις του πληθυντικού ο τόνος βρίσκεται στην παραλήγουσα, η δύναμη της αναλογίας, η οποία είναι καταλυτική στην καθημερινή γλωσσική πραγματικότητα, έλκει και την ονομαστική:
| όνομα | απεικόνιση τονισμού των συλλαβών |
| άνθρωποι | ΄ | |
| ανθρώπων | - |
| ανθρώπους | - |
Το "λάθος" εν προκειμένω είναι μια προσπάθεια των ομιλητών της ελληνικής να κάνουν πιο "κανονικό" και αρμονικό (κατά την περίσταση και την άποψή τους πάντοτε) το γλωσσικό τους σύστημα.
Όλες οι ώρες είναι στον πληθυντικό εκτός από μία: τη μία.
Άρα: η/τη/στη μία η ώρα και όχι οι/τις/στις μια η ώρα. "Θα σε δω στη μια (όχι: στις μια)".
"Είναι άνθρωποι που την κακήν ώρα την έχουν μέσα τους."
Κ.Γ.Καρυωτάκης "Ο πόνος του ανθρώπου"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου