Ποτέ ξανά κίτρινα δόντια

Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2007

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940 ΚΑΙ Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ


"Κι άνοιξε δρόμο η λόγχη. Σαν Παλλάδα
η Μεγαλόχαρη άπλωσε το χέρι.
Κι η Νίκη ως πνεύμα πέταξε να φέρει
παντού το μέγα μήνυμα, ω Ελλάδα"
Στέλιος Σπεράντσας


"Κερδίζεις τις ωραίες μάχες, μόνο όταν λησμονήσεις τη γλύκα της ζωής και τάξεις πάνω απ' αυτή την ωραιότητα ενός συμβόλου, το μεγαλείο μιας ιδέας. Έτσι έγινε στην Πίνδο ..."
Δάσκαλος, Έφεδρος Αξιωματικός στο μέτωπο

"Μια φορά εβαπτίστημεν με το λάδι, βαπτιζόμεθα και μία με το αίμα δια την ελευθερίαν της πατρίδος μας"
Θεόδ. Κολοκοτρώνης

"Η τύχη μας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θερία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε` τρώνε από μας και μένει και μαγιά"
Ιωάν. Μακρυγιάννης

ΑΠΟ ΤΟΝ ΞΕΝΟ ΤΥΠΟ ΚΑΙ ΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

"Πολεμήσατε άοπλοι εναντίον πανόπλων και νικήσατε. Μικροί εναντίον μεγάλων και επικρατήσατε. Δεν είναι δυνατόν να γίνει αλλιώς, γιατί είστε ΕΛΛΗΝΕΣ. Κερδίσαμε τον απαιτούμενο χρόνο για να προπαρασκευάσουμε την άυνά μας. Ως Ρώσοι κι ως άνθρωποι σας ευγνωμονούμε."
Ραδιοφωνικός Σταθμός ΜΟΣΧΑΣ

"Η χώρα μας, στην οποία τιμάται ιδιαίτερα η ανδρεία, παρακολουθεί με θαυμασμό τον αγώνα των ΕΛΛΗΝΩΝ στην Αλβανία και μας συγκινεί τόσο, ώστε, παραμερίζοντας κάθε άλλο αίσθημα αναφωνούμε `ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ'".
Ιαπωνική εφημερίδα, Δεκέμβριος 1940

"Ο ηρωισμός με τον οποίο η μικρή Ελλάδα αντιμετώπισε τους μεγάλους κινδύνους θα περάσει στους θρύλους και στα τραγούδια των ελεύθερων λαών όλου του κόσμου".
Ραδιοφωνικός σταθμός ΛΟΝΔΙΝΟΥ (BBC)

"Το ελληνικό θάρρος είναι ένα απ' τα λαμπερά φώτα του πολέμου αυτού".
ΤΑΪΜΣ του Λονδίνου, 21-4-1941

"Έλληνες! Σας ευγνωμονούμε! και πλησιάζει ο καιρός που, σε συνεργασία με τους Άγγλους, θα σας πληρώσουμε για την θυσία, με μια Ελλάδα που θα κυριαρχεί στη Μεσόγειο..."
Ραδιοφωνικός σταθμός ΜΟΣΧΑΣ, 27-4-1942

" Η δόξα της Ελλάδας ουδέποτε θα λησμονηθεί εφόσον υπάρχουν ελεύθεροι άνθρωποι"
Εφημερίδα ΧΕΡΑΛΝΤ ΤΡΙΜΠΙΟΥΝ, Ν.Υόρκη, 12-5-1941

"Το ελληνικό έθνος ανανέωσε την αρχαία ιστορική δόξα του, ως σημαιοφόρος της εευθερίας και του πολιτισμού".
Εφημερίδα ΝΤΕΪΛΙ ΤΕΛΕΓΚΡΑΦ, 1940

"Ποτέ δεν είδα στρατιώτες που να `γλεντούν' τον πόλεμο και τις κακουχίες, σαν τους μικροκαμωμένους ζωηρούς Έλληνες"

"Για τους Έλληνες η ελευθερία είναι ζωή και ο θάνατος απλό επεισόδιο..."
Λίλαντ Στόουν, Αμερικανός δημοσιογράφος


ΤΑ ΨΕΥΤΙΚΑ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ...

"Οι καρδιές μας είναι μαζί με τους άντρες, τις γυναίκες και τα παιδιά της Ελλάδας. Ποτέ δεν θα λησμονήσουμε τις αδικίες που έχουν διαπραχθεί σε βάρος της Ελλάδας, όταν έρθει η ημέρα της κρίσης..."
Χένρυ Ουάλας, Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, 1944

"Ας μείνει ήσυχη η Ελλάδα: θα πάρει όλα όσα της ανήκουν. Θ' αποκτήσει τα εδάφη της στο ακέραιο και θα ζήσει περήφανη και ηρωική μέσα στους νικητές..."
Ουίνστον Τσώρτσιλ, Πρωθυπουργός της Αγγίας

"Όταν νικήσουμε, θα μπούμε στη Βουλγαρία ως τιμωροί, στη Γιουγκοσλαβια ως ελευθερωτές και στην Ελλάδα ως προσκυνητές ..."
Ιωσήφ Στάλιν

Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ

Των εχθρών τα φουσάτα περάσαν
σαν το΄λίβα που καίει τα σπαρτά
με κανόνια τις πόλεις χαλάσαν
μας ανάψαν φωτιές στα χωριά.
------------------------------------
Μα οι εχθροί μας πια τώρα σκορπίσαν
και ξανάρθε σε μας λευτεριά
για να φτιάξουμε τα όσα γκρεμίσαν,
ας κοιτάξουμε τώρα μπροστά.
------------------------------------
Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει,
δεν τη σκιάζει φοβέρα καμιά,
μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει
και ξανά προς τη δόξα τραβά.

Α. Αργυρόπουλος


ΤΡΕΙΣ ΨΥΧΕΣ

Απ' τη λαβωματιά του την ορθάνοιχτη
αχνίζοντας το αίμα πλημμυρίζει.
Ο χάρος καθρεφτίζεται στα μάτια του
κι αυτός ψυχομαχώντας ψιθυρίζει

Αχ! τι 'ναι μια ψυχή μπρος στη λαχτάρα μου;
Ήθελα νά'χω τρεις στη μάχη επάνω
να σου τις δώσω και τις τρεις, Πατρίδα μου
και τρεις φορές για σένα να πεθαώνω!

Ιωάννης Πολέμης

ΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ

"Ο αγώνας της Ελλάδας και τα κατωρθώματά της δημιουργούν γι' αυτήν δικαιώματα αναμφισβήτητα ..."
Στρατηγός Ντε Γκολ

"Η γενναιότητα και αποφασιστηκότητα των Ελληνικών στρατευμάτων κέρδισαν τον θαυμασμό των ελευθέρων λαών του κόσμου..."

"Αν το αποτυχόν, χάρη στη νικηφόρα αντίσταση της Ελλάδας, μεσογειακό σχέδιο του Χίτλερ πετύχαινε, η επίθεση της Γερμανίας εναντίον της Ρωσίας θα είχε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. Οι ήρωες που έχουν βάψει με το αίμα τους την ιερή γη της Βορείας Ηπείρου, οι μαχητές της Πίνδου και οι άλλοι θα είναι οδηγοί μαζί με τους Μαραθωνομάχους, θα φωτίζουν ανά τους αιώνες την Οικουμένη."
Άντονυ Ίντεν, 21-3-1941

"Η Ελλάδα έδωσε το παράδειγμα που καθένας από μας πρέπει ν' ακολουθήσει μέχρις ότου οι σφετεριστές της ελευθερίας, οπουδήποτε γης κι αν βρίσκονται, υποστούν τη δίκαιη καταδίκη τους..."
Φρ. Ρούζβελτ, Πρόεδρος των ΗΠΑ, 18-10-1942


ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ

"Σ' όλη τη διάρκεια του Β' ΠΠ οι στρατιώτες που πήραν μέρος στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο έφεραν ειδικό διακριτικό τιμής, γιατί πολέμησαν εναντίον στρατού υψηλής ποιότητας και μαχητικής αξίας, που είχε αναγνωριστεί παγκόσμια..."
Φάμπιονελ Φρίουλι, Ιταλός στρατηγός (στηνεπιθεώρηση ΡΙΒΙΣΤΑ ΜΙΛΙΤΑΡΕ, Οκτώβριος 1980)

"Οι ψυχολογικές συνέπειες είναι δυσάρεστες, αφού η ελληνική κατάσταση βαρύνει πολύ και δυσμενώς στις διπλωματικές προπαρασκευές, που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Η Βουλγαρία, η Ρωσία, η Γιουγκοσλαβία και αυτή η Γαλλία ενισχύθηκαν αισθητά σε ότι αφορά ότι η τελευταία λέξη του πολέου δεν ειπώθηκε ακόμη. Οι στρατιωτικές συνέπειες είναι πολύ σοβαρές..."
Απόσπασμα επιστολής του Χίτλερ στον Μουσσολίνι, 20 Νοε. 1940

"Δεν τολμώ να σκεφτώ τις συνέπειες των γεγονότων της Ελλάδας..."
Επιστολή του Χίτλερ προς Μουσσολίνι, 22 Νοε. 1940

"Η επιβράδυνση από την Ελλάδα της επίθεσης κατά της Ρωσίας υπήρξε ολέθρια για τον αγώνα του Άξονα..."
170 απόρρητο έγγραφο Αρχείου Νυρεμβέργης

"Απ' όλους τους αντιπάλους που μας αντιμετώπισαν, μόνο ο Έλληνας στρατιώτης πολέμησε με παράτολμο θάρρος και ύψιστη παραφρόνηση για το θάνατο..."
Αδόλφος Χίτλερ, 4 Μαΐου 1941



ΣΑΝ ΤΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕ ΑΠΟ ΤΟΤΕ;

Ο Πλούταρχος διηγείται ότι ένας χωλός (κουτσός) Σπαρτιάτης επέμενε να παίρνει μέρος στη μάχη, παρ' όλο που οι άλλοι τον κορόιδευαν για την αναπηρία του. Και δικαιολογούσε έτσι την επιμονή του: "Φίλοι μου, στον πόλεμο δεν έχουμε ανάγκη από ανθρώπους που τρέχουν και φεύγουν` έχουμε ανάγκη από ανθρώπους που μένουν αμετακίνητοι κι αγωνίζονται ως το τέλος"!


"Ελλάς!
Η δύναμή σου πέλαγο,
η θέλησή σου βράχος".
Διον. Σολωμός

"Η μεγαλοσύνη στα έθνη δε μετριέται με το στρέμμα
Με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και το με το αίμα"
Κωστής παλαμάς

"Ο αγώνας της Ελλάδας και τα κατωρθώματά της δημιουργούν γι' αυτήν δικαιώματα αναμφισβήτητα ..."
Στρατηγός Ντε Γκολ

"Η γενναιότητα και αποφασιστηκότητα των Ελληνικών στρατευμάτων κέρδισαν τον θαυμασμό των ελευθέρων λαών του κόσμου..."

"Αν το αποτυχόν, χάρη στη νικηφόρα αντίσταση της Ελλάδας, μεσογειακό σχέδιο του Χίτλερ πετύχαινε, η επίθεση της Γερμανίας εναντίον της Ρωσίας θα είχε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. Οι ήρωες που έχουν βάψει με το αίμα τους την ιερή γη της Βορείας Ηπείρου, οι μαχητές της Πίνδου και οι άλλοι θα είναι οδηγοί μαζί με τους Μαραθωνομάχους, θα φωτίζουν ανά τους αιώνες την Οικουμένη."
Άντονυ Ίντεν, 21-3-1941

"Η Ελλάδα έδωσε το παράδειγμα που καθένας από μας πρέπει ν' ακολουθήσει μέχρις ότου οι σφετεριστές της ελευθερίας, οπουδήποτε γης κι αν βρίσκονται, υποστούν τη δίκαιη καταδίκη τους..."
Φρ. Ρούζβελτ, Πρόεδρος των ΗΠΑ, 18-10-1942


ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ

"Σ' όλη τη διάρκεια του Β' ΠΠ οι στρατιώτες που πήραν μέρος στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο έφεραν ειδικό διακριτικό τιμής, γιατί πολέμησαν εναντίον στρατού υψηλής ποιότητας και μαχητικής αξίας, που είχε αναγνωριστεί παγκόσμια..."
Φάμπιονελ Φρίουλι, Ιταλός στρατηγός (στηνεπιθεώρηση ΡΙΒΙΣΤΑ ΜΙΛΙΤΑΡΕ, Οκτώβριος 1980)

"Οι ψυχολογικές συνέπειες είναι δυσάρεστες, αφού η ελληνική κατάσταση βαρύνει πολύ και δυσμενώς στις διπλωματικές προπαρασκευές, που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Η Βουλγαρία, η Ρωσία, η Γιουγκοσλαβία και αυτή η Γαλλία ενισχύθηκαν αισθητά σε ότι αφορά ότι η τελευταία λέξη του πολέου δεν ειπώθηκε ακόμη. Οι στρατιωτικές συνέπειες είναι πολύ σοβαρές..."
Απόσπασμα επιστολής του Χίτλερ στον Μουσσολίνι, 20 Νοε. 1940

"Δεν τολμώ να σκεφτώ τις συνέπειες των γεγονότων της Ελλάδας..."
Επιστολή του Χίτλερ προς Μουσσολίνι, 22 Νοε. 1940

"Η επιβράδυνση από την Ελλάδα της επίθεσης κατά της Ρωσίας υπήρξε ολέθρια για τον αγώνα του Άξονα..."
170 απόρρητο έγγραφο Αρχείου Νυρεμβέργης

"Απ' όλους τους αντιπάλους που μας αντιμετώπισαν, μόνο ο Έλληνας στρατιώτης πολέμησε με παράτολμο θάρρος και ύψιστη παραφρόνηση για το θάνατο..."
Αδόλφος Χίτλερ, 4 Μαΐου 1941



ΣΑΝ ΤΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕ ΑΠΟ ΤΟΤΕ;

Ο Πλούταρχος διηγείται ότι ένας χωλός (κουτσός) Σπαρτιάτης επέμενε να παίρνει μέρος στη μάχη, παρ' όλο που οι άλλοι τον κορόιδευαν για την αναπηρία του. Και δικαιολογούσε έτσι την επιμονή του: "Φίλοι μου, στον πόλεμο δεν έχουμε ανάγκη από ανθρώπους που τρέχουν και φεύγουν` έχουμε ανάγκη από ανθρώπους που μένουν αμετακίνητοι κι αγωνίζονται ως το τέλος"!


"Ελλάς!
Η δύναμή σου πέλαγο,
η θέλησή σου βράχος".
Διον. Σολωμός

"Η μεγαλοσύνη στα έθνη δε μετριέται με το στρέμμα
Με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και το με το αίμα"
Κωστής παλαμάς

"Αυτό το λόγο θα σας πω,
δεν έχω άλλον κανένα`
μεθύστε με τ' αθάνατο
κρασί του Εικοσιένα"

1 Νοεμβρίου 1940
Κ. Παλαμάς, Στη νεολαία μας (απόσπασμα)

"Ω, παίδες Ελλήνων, ίτε, ελευθερούτε πατρίδ', ελευθερούτε δε παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη, θήκας τε προγόνων` νυν υπέρ πάντων αγών" - Αισχύλος

ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ

Μερόνυχτα σκυμμένη στέκει
και ξενυχτάει δουλεύοντας για την Πατρίδα
κι ενώ σκυμμένη πλέκει
έχει ψηλά το μέτωπο η Ελληνίδα.
Και τα βελόνια γίνονται σπαθιά
που βγαίνουν απ' τη χρυσή τους θήκη
ν' αγωνιστούνε με το νιο πολεμιστή.
Και πλέκουν ως τη νύκτα τη βαθιά
κι είναι άσωστη κι ατέλειωτη η κλωστή, όσο κι η Νίκη.

Τίμος Μωραϊτίνης

ΜΑΝΑ ΚΑΙ ΓΙΟΣ (1940)

Στης ιστορίας το διάσελο όρθιος ο γιος πολέμαγε
κι η μάνα κράταε τα βουνά, όρθιος να στέκει ο γιος της,
μπρούντζος, χιόνι και σύννεφο. Κι αχολόγαγε η Πίνδος
σαν να' χε ο Διόνυσος γιορτή. Τα φαράγγια κατέβαζαν
τραγούδια κι αναπήδαγαν τα έλατα και χορεύαν
οι πέτρες. Κι όλα φώναζαν: "Ίτε παίδες Ελλήνων ..."
Φωτεινές σπάθες οι ψυχές σταύρωναν στον ορίζοντα,
ποτάμια πισωδρόμιζαν, τάφοι μετακινιόνταν.

Κι οι μάνες τα κοφτά γκρεμνά σαν Παναγιές τ' ανέβαιναν
Με τη ευκή στον ώμο τους κατά το γιο παγαίναν
και τις αεροτραμπάλιζε ο άνεμος φορτωμένες
κι έλυνε τα τσεμπέρια τους κι έπαιρνε τα μαλλιά τους
κι έδερνε τα φουστάνια τους και τις σπαθοκοπούσε,
μ' αυτές αντροπατάγανε, ψηλά, πέτρα την πέτρα,
κι ανηφορίζαν στη γραμμή, όσο που μες στα σύννεφα
χάνονταν ορθομέτωπες η μια πίσω απ' την άλλη.

Νικηφόρος Βρεττάκος


Αντί επιλόγου... γιατί εδώ, δεν υπάρχει επίλογος

Δεν μπορείς, ότι και να κάνεις, να περιγράψεις το μεγαλείο και την αξιωσύνη αυτών των ανθρώπων, δεν μπορείς καν να αντιληφθείς το μέγεθος της θυσίας τους! Ούτε το μεγαλείο της ψυχή τους! Τη μια στιγμή είναι στα σπίτια με την οικογένειά τους, στα χωράφια τους, στις δουλειές τους. Την άλλη στιγμή, στις χιονισμένες βουνοκορφές της Πίνδου να καταδιώκουν τον εχθρό. Με το χαμόγελο στα χείλη και το τραγούδι, με την πίστη στην καρδιά και την προσευχή στην Μεγαλόχαρη! "Η νίκη εστεφάνωσε τα ελληνικά όπλα," λέει ο Ευάγγελος Παπανούτσος, "γιατί τα ύψωσεν όχι η δίψα της επιτυχίας, αλλά η θρησκευτική προθυμία της θυσίας".

Στεκόμαστε μπροστά τους με σεβασμό, σε στάση προσοχής. Λίγα λόγια μόνο μπορούμε να πούμε και αυτά με πολύ προσοχή! Τι θα μπορούσενα πει κανείς για ολόκληρο αυτό το λαό που δημιούργησε το Έπος του '40; Ποιός ποιητής ή συγγραφέας μπορεί να το περιγράψει με λόγια και με στίχους; Ποιός ζωγράφος είναι ικανός να το αποθανατίσει με τα χρώματά του επάνω στο άψυχο πανί;

Σ' αυτούς, που έδωσαν την ζωή τους στον αγώνα ευχόμαστε να είναι ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει, αιωνία η μνήμη τους ανάμεσα στους ήρωες νεκρούς μας! Φωτεινό παράδειγμα στις επόμενες γενιές!

Σ' αυτούς, που γύρισαν πίσω ζωντανοί, αλλά σακατεμένοι, ανάπηροι και ακρωτηριασμένοι σκύβουμε ταπεινά το κεφάλι στην μεγάλη τους θυσία, που με τις σάρκες και το αίμα τους έχτισαν άπαρτα κάστρα στις βουνοκορφές της Πίνδου και τους ευγνωμονούμε!

Σας ευχαριστούμε για την θυσία σας!

Στην Πατρίδα μας, μόνο μια υπόσχεση μπορούμε να δώσουμε, να γίνουμε άξιοι συνεχιστές τους αν και όποτε μας το ζητήσει κι αν χρειαστεί να δώσουμε και τη ζωή μας γι' αυτήν! Λέει ο Μακρυγιάννης: " Κι αν πεθάνωμεν, πεθαίνομεν δια την Πατρίδα, δια την θρησκεία μας ... Αυτός ο θάνατος είναι γλυκός ... Κανένας δεν είναι αθάνατος ...". Ζωή χωρίς Θεό, Τιμή, χωρίς Ελευθερία δεν είναι ζωή, είναι κατάντια!

Τιμή και Δόξα στους Ήρωες του '40

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ 1940-1941


Στη σελίδα αυτή γίνεται μια καταγραφή των σημαντικότερων γεγονότων της περιόδου Ιουλίου 1940 - Μαΐου 1941.

1940

Ιούλιος
Ιταλικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν ελληνικά πολεμικά πλοία στις ακτές της Κρήτης (18/7) και στη Ναύπακτο(31/7).Η Ιταλική κυβέρνηση προβάλλει τη δικαιολογία ότι οι πιλότοι εξέλαβαν τα πλοία για αγγλικά.

Αύγουστος
15 Αυγούστου: Το εύδρομο «Έλλη» τορπιλίζεται από τους Ιταλούς έξω από το λιμάνι της Τήνου. Η ελληνική κυβέρνηση καταγγέλλει την άνανδρη ενέργεια, αλλά προσποιείται άγνοια για την ταυτότητα του ενόχου.

Οκτώβριος
28 Οκτωβρίου: Στις 3 το πρωί, ο πρέσβης της Ιταλίας Εμανουέλε Γκράτσι επιδίδει τελεσίγραφο στον Ιωάννη Μεταξά, με το οποίο του γνωστοποιεί την πρόθεση της Ιταλίας να καταλάβει θέσεις εντός της ελληνικής επικράτειας, συνοδευόμενο από τη δήλωση ότι, αν η Ελλάδα δεν συμμορφωθεί εντός 3 ωρών, ο ιταλικός στρατός θα εισβάλλει στο ελληνικό έδαφος. Η απάντηση του έλληνα πρωθυπουργού (Alors,c’est la guerre: Λοιπόν έχουμε πόλεμο), που έμεινε στην ιστορία ως το ΟΧΙ του Μεταξά, εξέφρασε τη θέληση του ελληνικού λαού να μην υποταχθεί.

Νοέμβριος
4 Νοεμβρίου: Οι Ιταλικές δυνάμεις προχωρούν μέσα στο ελληνικό έδαφος στον παραλιακό τομέα. Στον τομέα της Κορυτσάς ο ελληνικός Στρατός αποκρούει τις ιταλικές επιθέσεις και αντεπιτίθεται. 10 Νοεμβρίου: Η ιταλική μεραρχία αλπινιστών εισδύει στον ορεινό όγκο του Σμόλικα και του Γράμμου έως τη Σαμαρίνα. Τα ασθενή ελληνικά τμήματα αμύνονται γενναία, και όταν φθάνουν ενισχύσεις, αντεπιτίθενται και τρέπουν σε φυγή τους Ιταλούς.
15 Νοεμβρίου: Οι Ιταλοί εκτοπίζονται από το ελληνικό έδαφος στην περιοχή της Πίνδου.
16-22 Νοεμβρίου: Σκληρές μάχες και κατάληψη της Κορυτσάς.
26-30 Νοεμβρίου: Οι ελληνικές δυνάμεις προελαύνουν σε όλα τα μέτωπα.

Δεκέμβριος
1-8 Δεκεμβρίου: ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει το Πόγραδετς (1/12), την Πρεμετή (4/12), τους Άγιους Σαράντα (6/12), το Δέλβινο (7/12) και το Αργυρόκαστρο (8/12)
22 Δεκεμβρίου: Ελληνικά τμήματα μπαίνουν στη Χειμάρρα. Συλλαμβάνονται αιχμάλωτοι 730 Ιταλοί.
25 Δεκεμβρίου: Το υποβρύχιο «Παπανικολής», με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Ιατρίδη, βυθίζει δύο Ιταλικά μεταγωγικά ανοιχτά της Αυλώνας.
31 Δεκεμβρίου: Το υποβρύχιο « Λάμπρος Κατσώνης», με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Σπανίδη βυθίζει ιταλικό πετρελαιοφόρο ανοιχτά του Δυρραχίου.

1941

Ιανουάριος
10 Ιανουαρίου: ελληνικές δυνάμεις καταλαμβάνουν την Κλεισούρα και, την επομένη, το στρατηγικής σημασίας ύψωμα 1890.
29 Ιανουαρίου: Θάνατος του Ιωάννη. Μεταξά. Πρωθυπουργός αναλαμβάνει ο Αλέξανδρος Κορυζής.

Φεβρουάριος
12 Φεβρουαρίου: Η ιταλική αεροπορία βομβαρδίζει τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη.
16 Φεβρουαρίου: Ελληνικά τμήματα καταλαμβάνουν το βουνό Στέντελι.
27 Φεβρουαρίου: Οι Άγγλοι καταλαμβάνουν το Καστελλόριζο.

Μάρτιος
14 Μαρτίου: Το υποβρύχιο «Νηρεύς» τορπιλίζει ιταλικό μεταγωγικό στην Αδριατική. Την ίδια μέρα το αντιτορπιλικό «Ψαρά» βυθίζει ιταλικό υποβρύχιο.
17 Μαρτίου: Βρετανικές δυνάμεις φθάνουν στην Ελλάδα. Παραμένουν νοτίως του Αλιάκμονα για να μη δώσουν στους Γερμανούς το πρόσχημα να εισβάλουν.

Απρίλιος
6 Απριλίου: Ο Γερμανός πρέσβης στην Αθήνα επισκέπτεται ξημερώματα τον πρωθυπουργό Κορυζή και του ανακοινώνει ότι ο Γερμανικός στρατός θα εισβάλει στην Ελλάδα, λόγω της παρουσίας αγγλικών δυνάμεων. Το πρωί αρχίζει η επίθεση εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και της Ελλάδας.
8 Απριλίου: Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν τη Δοϊράνη και το έδαφος μεταξύ Δοϊράνης και Αξιού.
9 Απριλίου: Τα πρώτα γερμανικά τμήματα εισέρχονται στη Θεσσαλονίκη.
13 Απριλίου: Παραδίδονται οι ελληνικές δυνάμεις που είχαν αποκοπεί ανατολικά της Θεσσαλονίκης
15 Απριλίου: Ο ελληνικός Στρατός του αλβανικού μετώπου συμπτύσσεται για να ευθυγραμμιστεί με το μέτωπο της Μακεδονίας. Εκκενώνεται η Κορυτσά.
18 Απριλίου: Ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κορυζής, αδυνατώντας να αντιμετωπίσει την κατάσταση και μετά από διαφωνία του με το βασιλιά για μετακίνηση της ελληνικής κυβερνήσεως στην Κύπρο, αυτοκτονεί.
21 Απριλίου: Πρωθυπουργός αναλαμβάνει ο Εμμανουήλ Τσουδερός. Οι διοικητές των τριών Σωμάτων Στρατού, Γ. Τσολάκογλου, Π. Δεμέστιχας και Γ. Μπάκος συνθηκολογούν με τους Γερμανούς εισβολείς.
23 Απριλίου: Ο βασιλιάς, ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση καταφεύγουν στην Κρήτη.
27 Απριλίου: Οι Γερμανοί εισέρχονται στην Αθήνα. Η χιτλερική σημαία υψώνεται στην Ακρόπολη.

Μάιος
3 Μαΐου: Παρέλαση Γερμανικών και Ιταλικών στρατευμάτων κατοχής σε μια έρημη Αθήνα.
20 Μαΐου: Μάχη της Κρήτης: Αρχίζει η γερμανική επίθεση. Οι μικρές ελληνικές δυνάμεις, οι Άγγλοι που είχαν μεταφερθεί εκεί, όλος ο πληθυσμός, αντιστέκονται γενναία.
30 Μαΐου: Ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας κατεβάζουν από τον βράχο της Ακρόπολης τη σημαία με τη σβάστικα. Η γενναία πράξη τους γίνεται σύμβολο αντίστασης.
31 Μαΐου: Ύστερα από δέκα μέρες σκληρών μαχών, η Κρήτη καταλαμβάνεται από τους Γερμανούς. Μια βδομάδα νωρίτερα ο βασιλιάς και η κυβέρνηση είχαν διαφύγει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

ΠΑΡΑΘΕΣΗ ΕΛΛΕΙΨΕΩΝ ΒΙΒΛΙΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ


Καθώς το ανεπαρκέστατο, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Ακαδημίας Αθηνών, βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ’ Δημοτικού περιορίζει σε 31 μόνο λέξεις την συμβολή της Πατρίδας μας στο Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και αποσιωπά την μάχη των οχυρών, καλό είναι να θυμηθούμε τα κύρια σημεία από το χρονικό του Απριλίου 1941.

Η εαρινή επίθεση των Ιταλών είχε αποτύχει και ο Τσώρτσιλ είχε την ελπίδα ότι η Αγγλία, η Ελλάδα, η Γιουγκοσλαβία και η Τουρκία θα μπορούσαν να παρατάξουν 70 μεραρχίες στα Βαλκάνια απέναντι στις δυνάμεις του Άξονα. Ωστόσο, η μεν Γιουγκοσλαβία προσχώρησε στις 25 Μαρτίου 1941 στον Άξονα (με την υπόσχεση ότι θα έπαιρνε την Θεσσαλονίκη), η δε Τουρκία κράτησε «ουδέτερη» στάση και παρείχε κάθε ευκολία στους Ναζί.

Στις 6 Απριλίου 1941, στις 5.15 πμ ο Χίτλερ εξαπέλυσε εναντίον της Πατρίδας μας 24 επίλεκτες μεραρχίες υπό τον Στρατάρχη Φον Λιστ σε εφαρμογή του σχεδίου «Μαρίτα». Το λιμάνι του Πειραιά βομβαρδίζεται με σφοδρότητα από τα Στούκας. Στο Βερολίνο, πληροφορούσαν τον Έλληνα πρέσβη ότι ο γερμανικός στρατός εισέρχεται στην Ελλάδα για να εκδιώξει τους Βρετανούς. Ο πρωθυπουργός Κορυζής απάντησε το δεύτερο μεγάλο ΟΧΙ.

Στα οχυρά της «Γραμμής Μεταξά» στην Μακεδονία και τη Θράκη (Νυμφαία, Εχίνος, Ρούπελ, Ιστίμπεη) οι Έλληνες μαχητές αμύνονται ηρωικά, κερδίζουν κάποιες μάχες και, όταν λήγει ο άνισος αγώνας τους, δέχονται στρατιωτικές τιμές από τον ίδιο τον αντίπαλο τους: «Η ελληνική ευψυχία ανεγνωρίσθη από τους ίδιους τους Γερμανούς. Ο Γερμανός συνταγματάρχης που παρέλαβε το οχυρό Παλιουριώνες συνεχάρη τον διοικητή του οχυρού και τη φρουρά, εξέφρασε τον θαυμασμό του για την αντίσταση και κάλεσε τον διοικητή τού οχυρού να επιθεωρήσει μαζί του το γερμανικό τάγμα, ενώ διέταξε να υψωθεί η γερμανική σημαία μόνο μετά την αναχώρηση των Ελλήνων. Ο Γερμανός αξιωματικός στον οποίο παρεδόθη το Ρούπελ εξέφρασε την υπερηφά­νεια του, διότι επολέμησε εναντίον ενός τόσο γενναίου αντιπάλου». (Σπύρος Μαρκεζίνης, Σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδος, τόμος 1ος, σ.224, Αθήνα 1994).

Στις 9 Απριλίου, καταλαμβάνεται η Θεσσαλονίκη. Υπογράφεται συνθηκολόγηση. Η Ταξιαρχία του Έβρου, αφοπλίζεται. Ο Διοικητής της, Υποστράτηγος Ιωάννης Ζήσης, αυτοκτονεί.

Στις 18 Απριλίου, ο πρωθυπουργός Κορυζής συμμετείχε σε συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Ακολούθησε κατ’ ιδίαν συνομιλία του με τον βασιλιά Γεώργιο. Το τι ειπώθηκε δεν είναι γνωστό, αν και εικάζεται ότι οι δύο άνδρες διαφώνησαν ως προς την ενδεχόμενη μετακίνηση της ελληνικής κυβέρνησης στην Κύπρο. Πάντως, ο Κορυζής επιστρέφοντας σπίτι του, αυτοκτόνησε.

Στις 23 Απριλίου, στην Ήπειρο, ο Ταγματάρχης πυροβολικού Νικόλαος Βερσής, διοικητής μοίρας πυροβολικού, όταν αναγκάζεται να παραδώσει τα πυροβόλα του στους Γερμανούς, σύμφωνα με τους όρους της ανακωχής, αυτοκτονεί, ενώ οι άνδρες του ψάλλουν τον Εθνικό Ύμνο.

Στις 27 Απριλίου, στην Ακρόπολη των Αθηνών, ο Γερμανός Αξιωματικός δίνει εντολή στον εύζωνα Κωνσταντίνο Κουκίδη, φρουρό της Σημαίας μας, να την αφαιρέσει για να αναρτήσει τον αγκυλωτό σταυρό. Εκείνος την υποστέλλει κλαίγοντας και ψάλλοντας τον Εθνικό Ύμνο, τυλίγεται με αυτήν και αυτοκτονεί πέφτοντας από τον Ιερό Βράχο.

Ο ίδιος ο Χίτλερ, τον Μάιο του 1941, ομολόγησε στο Reichstag: «Η ιστορική δικαιοσύνη με υποχρέωσε να διατυπώσω ότι από όλους τους αντιπάλους τους οποίους αντιμετωπίσαμε, οι Έλληνες πολέμησαν με ύψιστο ηρωισμό και αυτοθυσία και συνθηκολόγησαν μόνον όταν η περαιτέρω αντίσταση τους ήταν αδύνατη και κατά συνέπεια μάταιη».

Δυστυχώς, η σύγκριση των τεράστιων αυτών Ελλήνων με την σύγχρονη ηγεσία μας είναι απογοητευτική και συντριπτική. Ίσως αυτός είναι ένας από τους λόγους που ανατέθηκε στη συγκεκριμένη ομάδα η «συγγραφή», ώστε να αφαιρέσει κάθε ηρωική πράξη από το βιβλίο της ΣΤ’ Δημοτικού, όταν μάλιστα απευθύνεται σε μαθητές 11-12 ετών. Αυτή η ηλικία διαμορφώνει φρόνημα, αναζητεί πρότυπα, ηρωικές φυσιογνωμίες και πράξεις. Γενικότερα, η ιστορική μνήμη απαιτεί να τιμούμε τους ήρωες και να φωτίζουμε το παρελθόν για να συνεχίσει το Έθνος μας την ύπαρξη του στο μέλλον.

του Γιάννη Τσιλιμίγκρα
καθηγητή - ιστορικού