Ποτέ ξανά κίτρινα δόντια

Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2007

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΦΗ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΕΙΑ

Η ελληνική γραφή είναι η τελειότερη του κόσμου γιατί μόνο σ’ αυτή από τη μια υπάρχουν γράμματα για όλους τους φθόγγους και από την άλλη έχουν επινοηθεί και τα εξής γράμματα και σημεία, που, όπως θα δούμε πιο κάτω, βοηθούν στο να καταγράφεται ο προφορικός λόγος όχι μόνο ως το μαγνητόφωνο (ό,τι λέμε φθογγικά), αλλά και κάτι παραπάνω (ό,τι εννοούμε και ετυμολογικά):

Α) Τα κεφαλαία: Α, Β, Γ… και μικρά γράμματα: α, β, γ…

Τα μικρά γράμματα: α, β, γ… δεν είναι για απλοποίηση της γραφής («επισεσυρμένη γραφή»), όπως λέγεται, αλλά επινοήθηκαν για νοηματικούς λόγους, για να υποδεικνύουν στον αναγνώστη, σε συνάρτηση με τα κεφαλαία, ότι η λέξη που αρχίζει από τέτοιο γράμμα δεν εκφράζει κύριο πρόσωπο, αλλά κοινό, π.Χ.: νίκη & Νίκη, κριτικός & Κρητικός, αγαθή & Αγαθή…

Με κεφαλαίο γράμμα γράφεται το αρχικό γράμμα της κάθε περιόδου (πρότασης) και το αρχικό γράμμα του κάθε κύριου ονόματος, π.χ.: αγαθή & Αγαθή, νίκη & Νίκη, κόκκινος & κ. Κόκκινος..

Β) Τα ορθογραφικά σημεία: η απόστροφος, το τονικό σημάδι και τα διαλυτικά

Τα ορθογραφικά σημεία ( = το τονικό σημάδι, η απόστροφος κ.τ.λ.) δεν υποδείχνουν προσωδία, όπως λέγεται, αλλά τις τονισμένες και άτονες συλλαβές, καθώς και τα φθογγικά πάθη των συλλαβών των λέξεων στο λόγο (= την προφορά με συναίρεση, συνίζηση, έκθλιψη κ.τ.λ.), π.χ.: έξοχη (επίθετο) & εξοχή (ουσιαστικό), σόλα (παπουτσιού) & σ’ όλα (έκθλιψη = σε όλα), μία (δυο συλλαβές) & μια (μια συλλαβή, συνίζηση), θεϊκός (ασυναίρετα, το εϊ = δυο φθόγγοι) & θείος (συνηρημένα, το ει = ένας φθόγγος)). Ομοίως: ποίος & ποιος, πότε & ποτέ, σ’ όλα = σε όλα & σόλα, λίγα από όλα & λίγ’ απ όλα…

Γ) Τα ομόφωνα γράμματα των φωνηέντων: Ο(ο) & Ω(Ω), Ε(ε) & ΑΙ(αι), Η(η) & Υ(υ) & Ι(Ι)…

Τα γράμματα Η(η), Ω(ω), Υ(υ) δεν είναι γράμματα που παρίσταναν αρχαίους φθόγγους που σήμερα συνέπεσαν με τους Ι, Ο, όπως λέγεται, αλλά γράμματα που προέκυψαν από παραποίηση του σχήματος των Ι(ι), Ο(ο), με σκοπό να δημιουργηθούν τα ομόφωνα γράμματα (ενός ή δυο στοιχείων): Ο(ο) & Ω(ω), Η(η) & Υ(υ) & Ι(ι) & ΟΙ(οι)… με τα οποία, βάσει κανόνων, γίνεται στη γραφή υπόδειξη της γενικής ετυμολογίας (του μέρους ή του τύπου κ.τ.λ.) των λέξεων (γράφοντας π.χ. τα θηλυκά με –η, τα ουδέτερα με –ι κ.τ.λ.) και έτσι να έχουμε βοήθεια και στην κατανόηση των λέξεων και διάκριση των ομοήχων, π.χ.: κουτί & κουτή & κουτοί, λύρα & λίρα.

Πιο απλά με τα ομόφωνα γράμματα: Ο(ο) & Ω(ω), Η(η) & Υ(υ) & Ι(ι)… υποδεικνύουμε στην κατάληξη το μέρος του λόγου ή τον τύπο του σημαινομένου που φανερώνει η λέξη, γράφοντας π.χ.: με –ο, η, ι τον ενικό των πτωτικών: καλό, καλή, νίκη, τιμή, σύκο, φιλί,…, με –ω, ει τον ενικό των ρημάτων: καλώ, γελώ, τρέχω, σήκω, καλεί,. (Ομοίως τα υπόλοιπα μέρη λόγου, γένη, αριθμοί κ.τ.λ.) και στο θέμα τη ρίζα ή την πρωτότυπη λέξη μιας παράγωγης, π.χ. : κρίνω, κριτής > κριτικός (με –ι) & Κρήτη > Κρητικός (με η)…συν-μαθητής > συμμαθητής (με δυο μμ) & έμεινα (με ένα μ)… , ώστε ο αναγνώστης να έχει βοήθεια και στην κατανόηση των λέξεων και διάκριση των ομοήχων, π.χ., φθογγικά: «ι παραγογί τις κρίτις», «ίνε ι αδελφί σου» = ορθογραφικά: Οι παραγωγοί της Κρήτης» & Η παραγωγή της Κρήτης. Είναι οι αδελφοί σου. & Είναι η αδελφή σου. Φθογγικά: "καλό, καλί, καλίς...." = ορθογραφικά: καλό, καλή, καλής, καλοί.....(με -ο,η,οι, αν μιλούμε για επίθετο) & καλώ, καλεί, καλείς..(με -ω,ει, αν μιλούμε για ρήμα). Ομοίως: ψιλή & ψιλοί & ψηλοί & ψηλή, λίρα & λύρα, κλίμα & κλήμα, λύπη & λείπει & λίπη & λυπεί & λοιπή & λοιποί

Όπως βλέπουμε από τα πιο πάνω παραδείγματα με τη βοήθεια των ομοφώνων γραμμάτων: Ο(ο) & Ω(ω), Η(η) & Υ(υ) & Ι(ι)… διακρίνουμε οπτικά και τάχιστα τις ομόηχες λέξεις ή καταλαβαίνουμε για το αν μιλούμε για ρήμα ή ουσιαστικό ή επίθετο κ.τ.λ. ή αρσενικό ή θηλυκό ή κύριο ή κοινό όνομα κ.τ.λ. Επομένως τα γράμματα Ω, Η, Υ δεν είναι κατάλοιπα αρχαίων φθόγγων, όπως λέγεται, αλλά ομόφωνα των Ο, Ι για τους λόγους που προαναφέραμε.

Σημειώνεται ότι:

1) Οι Έλληνες, με την επινόηση των ομοφώνων, των κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων, καθώς και των ορθογραφικών σημείων, αν προσέξουμε, θα δούμε ότι γράφουν και μάλιστα μετά μεγάλης ευκολίας όχι μόνο ως το μαγνητόφωνο (ό,τι λέμε φθογγικά), αλλά και κάτι παραπάνω (ό,τι εννοούμε και ετυμολογικά). Με το μαγνητόφωνο (αν γράφουμε μόνο ό,τι λέμε φθογγικά) μπορεί να γίνει παρανόηση λόγω των ομόηχων λέξεων, ενώ με την ελληνική γραφή αποκλείεται, γιατί με αυτήν καταγράφουμε όχι μόνο ό,τι λέμε φθογγικά, αλλά και ό,τι εννοούμε ετυμολογικά (σε μέρος λόγου, τύπο κ.τ.λ.) με τη βοήθεια των ομόφωνων γραμμάτων, καθώς και των κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων. Παρέβαλε π.χ.: Αγαθή & αγαθή & αγαθοί, ποία & ποια & πια, κουτί & κουτοί & κουτή, κλίση & κλήση & κλείσει & κλίσει….

2) Αν οι Έλληνες είχαν ανακαλύψει στη γραφή μόνο τα γράμματα των φωνηέντων, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, δεν θα ήταν κάτι και τόσο το σημαντικό (απλώς είναι κάτι πιο απλό), αφού αντί αυτών στις γραφές που δεν έχουν γράμματα για τα φωνήεντα υπάρχουν ενδεικτικά σημάδια που μπαίνουν, αν απαιτηθεί πάνω ή κάτω από τα σύμφωνα που έχουν φωνήεν για διευκρίνηση. Το σημαντικό στην ιστορία της γραφής είναι και η επινόηση των ομόφωνων γραμμάτων ( ο & ω, η & ι & ι…) και η επινόηση των ορθογραφικών σημείων (τονικό σημάδι, απόστροφος, διαλυτικά) και η επινόηση των κανόνων ορθογραφίας. Σαφώς οι κανόνες με τους οποίους μπαίνουν στη γραφή τα ορθογραφικά σημεία και τα ομόφωνα γράμματα στις λέξεις (= το να γράφουμε π.χ. τα θηλυκά με –η, τα ουδέτερα με –ι,ο, τα ρήματα με –ω,ει…) είναι και αυτό κάτι το πολύ σημαντικό, γιατί, αν αυτά έμπαιναν στην τύχη, τότε η ελληνική γραφή θα γινόταν πάρα πολύ δύσκολη και χρονοβόρα στην εκμάθησή της.

3) Επειδή το ελληνικό σύστημα γραφής γράφει τις λέξεις ως έχουν επακριβώς φθογγικά και συνάμα ανάλογα με την ετυμολογία τους τη στιγμή που γράφουμε, ανατρέχοντας στα αρχαία ελληνικά γραπτά κείμενα μπορούμε να δούμε πώς ήταν επακριβώς οι ελληνικές λέξεις σε κάθε περίοδο της ελληνικής γλώσσας. Κάτι που δε μπορεί να γίνει σε καμιά από τις άλλες γραφές, γιατί οι άλλες γραφές άλλες καταγράφουν τις λέξεις ιστορικά (οι γραφές με λατινικούς χαρακτήρες: αγγλική, γαλλική κ.α.), άλλες ιδεογραφικά (κινέζικη, ιαπωνική κ.α.) και άλλες συμφωνικά (αραβική, περσική κ.α.).

4) Σε όλες τις γλώσσες του κόσμου υπάρχουν ομόηχες λέξεις, τονισμένες και άτονες συλλαβές, προφορά με έκθλιψη, με συνίζηση, με συναίρεση κ.τ.λ. Ωστόσο στις γραφές των άλλων λαών (ινδικές, σημιτικές κ.τ.λ.) αυτά δε σημειώνονται – υποδεικνύονται, αφού εκεί δεν υπάρχουν ούτε ορθογραφικά σημεία (τονικό σημάδι, απόστροφος κ.τ.λ.) ούτε ομόφωνα γράμματα (= τα: Ω(ω) & Ο(ο), Η(η) & Υ(υ) & Ι(ι)…) ούτε κεφαλαία και μικρά γράμματα, με τα οποία σημειώνονται αυτά. Στη λατινική και στις σημερινές γραφές με λατινικούς χαρακτήρες (αγγλική, γαλλική κ.τ.λ.) υπάρχουν απλώς και μόνο τα κεφαλαία και τα μικρά γράμματα. Επομένως όλες οι άλλες γραφές είναι, λίγο ή πολύ, κατώτερες σε αξία της ελληνικής ή πιο απλά καμιά γραφή δεν είναι τόσο τέλεια όσο η ελληνική.

5) Παρατηρώντας την ελληνική γραφή, αρχαία και νέα, βλέπουμε ότι εκεί αφ’ ενός τα γράμματα είναι απλά και σταθερού σχήματος, άρα εύκολα στην καταγραφή (ζωγράφισμα) και ευδιάκριτα στην ανάγνωσή τους και αφ’ ετέρου οι λέξεις γράφονται με τόσα διαφορετικά γράμματα όσοι και οι διαφορετικοί φθόγγοι των λέξεων, σύμφωνα και φωνήεντα, κάτι που σου δίνει την δυνατότητα να γράψεις οποιαδήποτε λέξη ή οποιοδήποτε ήχο, π.χ.: ε, α, αέρας, εε, εαα… Κάτι που δεν συμβαίνει στις άλλες γραφές, π.χ. τα γράμματα στην αιγυπτιακή γραφή είναι πιστές εικόνες όντων με συνέπεια εκεί να απαιτείται και κάποιο εικαστικό ταλέντο για το ζωγράφισμά τους. Στην σφηνοειδή και γραμμική γραφή τα γράμματα έχουν περίπλοκα σχήματα με συνέπεια και εκεί να απαιτείται και πάρα πολύς χρόνος εξοικείωσης - εκμάθησης και κάποιο εικαστικό ταλέντο για το ζωγράφισμά τους. Στις ινδικές και αραβικές γραφές τα γράμματα αφ’ ενός κολλούν μεταξύ τους και αφ’ ετέρου δεν έχουν σταθερό σχήμα με συνέπεια και εκεί να απαιτείται κάποιο εικαστικό ταλέντο και πάρα πολύς χρόνος εξοικείωσης – εκμάθησης

6) Μέχρι τον 14/13 αι. π.χ. οι Έλληνες είχαν άλλη γραφή, τη καλουμένη Γραμμική γραφή, που ήταν πολύ δύσκολη και γι’ αυτό επινόησαν άλλη, τη σημερινή αλφαβητική. Το σημερινό ελληνικό αλφαβητικό σύστημα γραφής δεν είναι δημιούργημα της στιγμής. Αρχικά δεν είχε ούτε ομόφωνα γράμματα ούτε σημεία στίξης ούτε ορθογραφικά σημεία ούτε κεφαλαία και μικρά γράμματα. Είχε μόνο τόσα γράμματα όσοι και οι φθόγγοι και όλα τα υπόλοιπα επινοήθηκαν σταδιακά. Πρόσφατα έγινε επινόηση – διαμόρφωση του τονικού συστήματος και κατάργηση των πνευμάτων από τους δημοτικιστές. Από τα ομόφωνα γράμματα Ο(ο) & Ω(ω), Ε(ε) & ΑΙ(αι), Η(η) & Υ(υ) & Ι(ι) & ΟΙ(οι)…. που έχουν επινοηθεί στην ελληνική γραφή για τους λόγους που προαναφέραμε, τα Ω(ω), Η(η) είναι επινόηση των Ιώνων απ’ όπου και τα γράμματα αυτά λέγονται ιωνικά από τους άλλους Έλληνες.

7) Άλλο οι δίφθογγοι: οϋ, αϊ, εϊ, οϊ, υϊ = δυο φθόγγοι και άλλο τα δίψηφα γράμματα: ου, αι, ει, οι, υι = ένας φθόγγος. Στη γραφή οι δίφθογγοι διακρίνονται από τα δίψηφα γράμματα με τα διαλυτικά και το τονικό σημάδι, πχ: άι = αϊ, αί = ε..

Ἀποφθέγματα

Ὁ θαυμασμός μου πρὸς τὸν ἑλληνικὸ πολιτισμὸ εἶναι ἀπέραντος, μόνο ποὺ μᾶς μπερδεύει ἡ ἀλλαγὴ ποὺ κάνετε στὴν γλώσσα σας. Τὸ μονοτονικὸ ἀφοῦ ἀναστάτωσε τοὺς Ἕλληνες, μπερδεύει συγχρόνως καὶ τοὺς ξένους. Πηγὴ κακῶν Ἑλλήνων καὶ τῆς Ἑλλάδος θαυμαστῶν!
Ζακλὶν ντὲ Ρομιγὶ

Κάθε ἔξωθεν ἐπέμβαση δὲν εἶναι μόνο ἐγκληματικὴ εἰς βάρος τῆς γλώσσας, δηλαδὴ εἰς βάρος ἑνὸς πολύτιμου ἐθνικοῦ κυττάρου, ἀλλὰ εἶναι καὶ βλακώδης. Μία ἀπὸ τὶς πρόσφατες δυναμιτιστικὲς ἀπόπειρες ἐναντίον τῆς γλώσσας μας εἶναι καὶ τὸ περιβόητο μονοτονικό.
Ἀντώνης Σαμαράκης

Ἐγὼ εἶμαι ὑπὲρ τοῦ παλαιοῦ συστήματος, ἐναντίον τοῦ μονοτονικοῦ καὶ ὑπὲρ τῆς διδασκαλίας τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν. Εἶναι ἡ βάση γιὰ νὰ ξέρεις τὴν ἐτυμολογία τῶν λέξεων. Ἡ σημερινὴ κακοποίηση τῆς γλώσσας μὲ ἐνοχλεῖ καὶ αἰσθητικά. Θέλω νὰ δῶ γραμμένο τὸ «καφενεῖον» κι ἂς μὴν προφέρουμε τό «ν». Τώρα, ὅλες οἱ λέξεις ἔχουν μιὰ τρύπα.
Ὀδυσσέας Ἐλύτης

Ὅταν μεγάλοι λαοί, σὰν τοὺς Κινέζους, τοὺς Ἰάπωνες ἢ τοὺς Ἄραβες,
κρατᾶνε ὅλα τὰ ἱερογλυφικά τους ἐπὶ αἰῶνες,
γιατί πρέπει ἄραγε ὁ μέσος Ἕλληνας
νὰ βαριέται ποὺ ζεῖ καὶ νὰ μὴν κοπιάζει νὰ βάζει τὴν περισπωμένη;
Γιάννης Τσαρούχης

Μὴν καταργεῖτε τὴν ὑπογεγραμμένη
ἰδίως κάτω ἀπὸ τὸ ὠμέγα

εἶναι κρίμα νὰ ἐκλείψει
ἡ πιὸ μικρὴ ἀσέλγεια
τοῦ ἀλφαβήτου μας
Ντίνος Χριστιανόπουλος

Τὸ πολυτονικὸ

Ἴδια ὅλα μοῦ φαίνονται τὰ κείμενα ποὺ βλέπω
ἀράδες ἀπαράλλαχτες, χωρὶς αἰσθητική:
Τὸ τραῖνο τώρα γράφεται μ᾿ «ἔψιλον», νέτο-σκέτο,
τὸ «ἄλφα-ἰῶτα» χάθηκε σὰν ἀτμομηχανή.

Μοῦ ἔλειψαν τὰ πνεύματα κι ἡ ὑπογεγγραμμένη,
μοῦ ἐλειψε ἀγάπη μου τὸ πολυτονικό·
κρύο μοῦ μοιάζει κι ἄχαρο χωρὶς περισπωμένη,
νὰ λέω καὶ νὰ γράφω τὴ φράση «σ᾿ ἀγαπῶ!».

Γι᾿ αὐτὸ σοῦ λέω μάτια μου γιὰ τὴν ὀρθογραφία
γιὰ τοῦ Τζαρτζάνου τὴ γραφὴ καὶ τὴ γραμματική.
Στὴν λέξη «ἁγνὸς» νὰ μὴν ξεχνᾶς νὰ βάζεις μιὰ δασεῖα,
κι ὁ «ἔρωτας» εἶν᾿ πιὸ γλυκὸς ἂν παίρνει μιὰ ψιλή.

Μοῦ ἔλειψαν τὰ πνεύματα κι ἡ ὑπογεγγραμμένη,
μοῦ ἐλειψε ἀγάπη μου τὸ πολυτονικό·
κρύο μοῦ μοιάζει κι ἄχαρο χωρὶς περισπωμένη,
νὰ λέω καὶ νὰ γράφω τὴ φράση «σ᾿ ἀγαπῶ!».
Νεκτάριος Μαμαλοῦγκος

Οὐδέποτε ἐκπίπτει

Δίχως λοιπὸν ἐκπτώσεις, μὰ καὶ οἱ πτώσεις ἔχουν ἐκπέσει δυστυχῶς.
Τόσο πτωχὸς χωρὶς ψιλή, δασεῖα, δίχως πνεῦμα γενικῶς!
Μονάχα μ᾿ ἕνα σῶμα κι αὐτὸ σὲ κῶμα στὴν οὐσία.
Τί νὰ σοῦ δώσω τάχα δίχως Δοτική;
Χωρὶς τὴν Εὐκτικὴ ὅσες εὐχὲς καὶ νά ᾿χα δὲ θὰ ᾿φθάναν ὡς ἐκεῖ.
Μείναμε τώρα μόνοι, χωρισμένοι μὲ τὰ πρέπει καὶ τὰ μή.
Τὸ σ᾿ ἀγαπῶ χωρὶς περισπωμένη!
Ἀλλὰ ἡ ἀγάπη ὅλα τὰ ὑπομένει καὶ μακροθυμεῖ.
Ἀγγελικὴ Σιδηρᾶ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΕΠΕΤΕΙΟΛΟΓΙΟΝ

1 Δεκεμβρίου
Ναούμ προφ., Φιλαρέτου Ελεήμονος, Θεοκλήτου Λακεδαιμονίας

1818 Μύηση του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη στην Φιλική Εταιρεία από τον
Φιλικό οπλαρχηγό Χρήστο Αναγνωσταρά.

1821 Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης, μετά την ανακήρυξή του ως Αρχηγού των
όπλων της Αττικής, φθάνει με δύναμη Μανιατών στην Αθήνα.
Από τους πληρεξουσίους της Πελοποννήσου εκλέγεται πρόεδρος
της τοπικής γερουσίας ο επίσκοπος Βρεσθένης Δημήτριος.

1823 Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος πολιορκεί την Χαλκίδα.

1834 Άφιξη του Βασιλέως Όθωνος στην Αθήνα, νέα πρωτεύουσα του
Ελληνικού Κράτους.

1913 Στο Φρούριο Φιρκά των Χανίων υψώνεται η Γαλανόλευκη από τον
Βασιλέα Κωνσταντίνο και τον Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο,
ενώ ο Κρητικός λαός που έχουν συγκεντρωθεί στο χώρο του
λιμανιού παραληρούν από ενθουσιασμό. Έτσι επισφραγίζεται η
Ένωση της Κρήτης με την Μητέρα Ελλάδα, που τυπικά είχε γίνει
με τις συνθήκες του Λονδίνου και του Βουκουρεστίου.
---------------
2 Δεκεμβρίου
Αββακούμ προφ., Μυρόπης μ., Κυρίλλου Φιλωτέου, Μωυσέως ομολογ.

1823 Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μονρόε, αναγνωρίζει ότι έχει δημιουργηθεί
ήδη κυρίαρχη Ελληνική επικράτεια και προτείνει στο Αμερικανικό
Κογκρέσσο την αποστολή αμερικανού πρεσβευτή στην Ελλάδα.
---------------
3 Δεκεμβρίου
Σοφονίου προφ., Θεοδούλου του δια Χρ. σαλού, Γαβριήλ επ. Γάνου ιερομ.

1659 Οι τούρκοι αποκεφαλίζουν στην Προύσα τον νεομάρτυρα Γαβριήλ,
Μητροπολίτη Προύσας.

1813 Οι τούρκοι αποκεφαλίζουν στην Χίο τον νεομάρτυρα Αγγελή από
το Άργος.

1822 Οι τούρκοι του Ναυπλίου, μετά από την υπογραφή συμφωνίας,
παραδίδουν την πόλη και τα φρούριά της στον Θ. Κολοκοτρώνη.

1912 Η ιστορική ναυμαχία της Έλλης, στην οποία ο Ελληνικός Στόλος
με επικεφαλής το Θ/Κ "Αβέρωφ" καταναυμαχεί τον τουρκικό και
εξασφαλίζει την κυριαρχία του Αιγαίου. Πρωταγωνιστής της νίκης
ο Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης.
---
"Με την βοήθειαν του Θεού, τας ευχάς του Βασιλέως και εν ονόματι
του δικαίου, πλέω μεθ' ορμής ακαθέκτου και με την πεποίθηση της νίκης,
προς συνάντησιν του εχθρού του Γένους."
(Υποναύαρχος Π. Κουντουριώτης, Αρχηγός Στόλου Αιγαίου,
ναυτικό σήμα 3 Δεκ. 1912)
---

1940 Ο Ελληνικός Στρατός (Μεραρχία Ιππικού), μετά από σκληρό αγώνα,
απελευθερώνει την Πρεμετή της Βορείου Ηπείρου.

1944 Διαδήλωση των κομμουνιστών στην Αθήνα καταλήγει σε αιματηρά
επεισόδια. Ξεκινά η σύγκρουση των "Δεκεμβριανών" που θα
διαρκέσει 33 ημέρες και θα αφήσει πίσω δεκάδες χιλιάδες
νεκρούς και εγκλήματα ανείπωτης φρίκης.
---------------
4 Δεκεμβρίου
+ Βαρβάρας Μεγαλομ., Ιωάννου Δαμασκηνού, Σεραφείμ Φαναρίου ιερομ.

1373 Οι Γενουάτες καταλαμβάνουν την Λευκωσία.

1897 (ν. ημ.) Συνθήκη ειρήνης μεταξύ Ελλάδος και τουρκίας, μετά από
τον ατυχή πόλεμο του 1897. Με αυτήν τροποποιούνται τα ελληνο-
τουρκικά σύνορα εις βάρος της Ελλάδος και επιβάλλεται στην
Ελλάδα ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος και η υποχρέωση να
καταβάλει στην Τουρκία 4.000.000 τουρκικές λίρες ως πολεμική
αποζημίωση.

1950 Το Σμήνος Μεταφορικών Αεροσκαφών του Ελληνικού Εκστρατευτικού
Σώματος Κορέας αναλαμβάνει από το αεροδρόμιο Χουνγκάτ της Κορέας
τις πρώτες αποστολές μεταφοράς τραυματιών από το πεδίο μάχης. Για
την δράση του αυτή τιμήθηκε με Εύφημο Μνεία από τον Πρόεδρο των
ΗΠΑ.
---------------
5 Δεκεμβρίου
+ Σάββα ηγιασμένου, Διογένους μ., Φιλοθέου Καρεώτου

1403 Οι Μογγόλοι, υπό τον Ταμερλάνο, νικούν τους τούρκους και
καταλαμβάνουν την Σμύρνη.
---------------
6 Δεκεμβρίου
+ Νικολάου Μύρωνος της Λυκίας
(Εορτή Πολεμικού Ναυτικού)

1657 Οι τούρκοι απαγχονίζουν τον νεομάρτυρα Νικόλαο Καραμάνο
στην Σμύρνη.

1821 Οι τούρκοι, υπό τον Μουσταφά μπέη, νικούν τους Έλληνες στον
Σταυρό της Κρήτης.

1915 Συγκροτείται στην Θεσσαλονίκη η Επιτροπή Εθνικής Άμυνας.

1920 Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος επανέρχεται στην Ελλάδα και
αποκαθίσταται στον θρόνο.

1940 Ο Ελληνικός Στρατός (Α' ΣΣ) απελευθερώνει τους Αγίους Σαράντα
στην Βόρειο Ήπειρο.

1942 Ιταλοί και αλβανοί εκτελούν στην Παραμυθιά Έλληνες πατριώτες.
---------------
7 Δεκεμβρίου
+ Αμβροσίου Μεδιολάνων, Γερασίμου εν Ευβοία μ.

1826 Ο Καραϊσκάκης, μαζί με το ιππικό του Χατζημιχάλη, κατατροπώνει
τους τούρκους στο Τουρκοχώρι Λιβαδειάς. Οι απώλειες των
τούρκων ήταν 100 νεκροί και 400 κτήνη φορτωμένα με τρόφιμα.

1912 Ο Ελληνικός Στρατός (ΙΙΙ Μεραρχία) απελευθερώνει την Κορυτσά.

1940 Ο Ελληνικός Στρατός απελευθερώνει το Δέλβινο.
---------------
8 Δεκεμβρίου
+ Προεόρτια Συλλήψεως Αγ. Άννης, Παταπίου οσ., Σωσθένους, Απολλώ, Κηφά

1868 Μεγάλη καταστροφή του Σώματος Μανιατών υπό τον Δημ. Πετροπουλάκη
στις Βρύσες Χανίων, το οποίο κύκλωσαν ισχυρές δυνάμεις τουρκικού
στρατού του Μεχμέτ Πασά.

1940 Ο Ελληνικός Στρατός (IV Μεραρχία) απελευθερώνει το Αργυρόκαστρο.

1943 Γερμανοί κατακτητές εισέρχονται στην Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου
και φονεύουν 13 υπερήλικες μοναχούς, 3 υπηρέτες, ένα
προστατευόμενο ορφανό ηλικίας 7 ετών και 5 προσκυνητές.

1944 Το Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη ανθίσταται ηρωικώς και
αποκρούει σφοδρή επίθεση των κομμουνιστών ανταρτών. Η νίκη
αυτή των εθνικών δυνάμεων αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα,
αποφασιστικής σημασίας επεισόδια της αιματηρής περιόδου των
"Δεκεμβριανών".
---------------
9 Δεκεμβρίου
+ Σύλληψις Αγίας Άννης, Άννης προφ., Στεφάνου νεοφανούς

1825 Οι Έλληνες επαναστάτες αποτυγχάνουν να σταματήσουν τους
αιγυπτίους κοντά στον Αλφειό.

1898 Ο Πρίγκηψ Γεώργιος, διορισθείς Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης,
αποβιβάζεται στα Χανιά. Η Κρήτη αποτελεί στο εξής "Αυτόνομη
Πολιτεία", υπό την υψηλή κυριαρχία του σουλτάνου.

1912 Το υποβρύχιο "Δελφίν", με κυβερνήτη τον Υποπλοίαρχο Στέφανο
Παπαρρηγόπουλο, επιτίθεται με τορπίλες κατά του τουρκικού
θωρηκτού "Μετζιτιέ". Είναι η πρώτη αναφερόμενη στην παγκόσμια
ναυτική ιστορία επιχείρηση υποβρυχίου με τορπίλη.

1950 Το Στρατηγείο και το Τάγμα του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος
Κορέας φθάνουν στο Πουσάν της Νοτίου Κορέας μετά πλου 24 ημερών με
το αμερικανικό οπλιταγωγό "Τζένεραλ Χαν".
---------------
10 Δεκεμβρίου
+ Μηνά Καλλικελάδου, Ερμογένους, Ευγράφου μ.

536 Ο Στρατηγός του Βυζαντίου Βελισσάριος, μετά την νίκη του επί
των Οστρογότθων του Θεοδωρίχου, εισέρχεται θριαμβευτής στην Ρώμη.

1832 Η Σάμος αναγνωρίζεται από τον σουλτάνο Μαχμούτ Β' ως αυτόνομη
ηγεμονία, υποτελής στην τουρκία και υπό την εγγύηση των τριών
Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλία-Γαλλία-Ρωσία).
---------------
11 Δεκεμβρίου
Δανιήλ και Λουκά των στυλιτών, Δαμασκηνού οσ., Λεοντίου Αχαΐας οσ.

1905 Η ελληνική δύναμη που ήταν εγκατεστημένη στην λίμνη των
Γιαννιτσών, υπό τους Ανθυπολοχαγούς Σταύρο Ρήγα και Γεώργιο
Τόμπρα, προσβάλλει βουλγαρική συμμορία, μέσα στο Αρχοντικό.
Αν και η μάχη είναι δύσκολη εξαιτίας της επέμβασης των
τούρκων, οι Έλληνες αντάρτες κατορθώνουν να διασπάσουν τον
κλοιό και να διαφύγουν.

1942 Οι Υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Μ. Βρετανίας δηλώνουν
ότι αναγνωρίζουν μετά το τέλος του πολέμου την αποκατάσταση της
ελευθερίας και ανεξαρτησίας της Αλβανίας (συμπεριλαμβανομένης σε
αυτήν και της Βορείου Ηπείρου). Μετά από σχετική διακοίνωση
της Ελληνικής Κυβερνήσεως, ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών
προέβη σε διευκρινιστική δήλωση, αναφέροντας ότι το ζήτημα
των αλβανικών συνόρων με την Ελλάδα παραμένει ανοιχτό, για να
συζητηθεί στην διάσκεψη ειρήνης μετά την λήξη του πολέμου.
---------------
12 Δεκεμβρίου
+ Σπυρίδωνος επ. Τριμυθούντος θαυμ., Ιωάννου Ζιχνών οσ., Αιθερίου μ.

627 Ο Αυτοκράτωρ Ηράκλειος συντρίβει στην Νινευί Μεσοποταμίας τον
περσικό στρατό του Χοσρόη.

1803 Το ολοκαύτωμα στο Κούγκι. Ο ιερομόναχος Σαμουήλ με 5 Σουλιώτες,
μπροστά στον κίνδυνο να συλληφθούν από τους τούρκους, βάζει φωτιά
στο βαρέλι με την πυρίτιδα και ανατινάσσονται στον αέρα.

1820 Οι Σουλιώτες επανέρχονται στην Πατρίδα τους, μετά από συμφωνία
με τον Αλή Πασά, και μετέχουν στον πόλεμο μαζί του εναντίον του
σουλτάνου.
---------------
13 Δεκεμβρίου
Ευστρατίου, Αυξεντίου, Ορέστου μ., Λουκίας Παρθένου.

1943 Τραγωδία των Καλαβρύτων. Τα χιτλερικά στρατεύματα εκτελούν
1.048 κατοίκους των Καλαβρύτων και των γειτονικών χωριών,
πολλά από τα οποία πυρπολούν.
Μια ακόμη θυσία των τέκνων της Ελλάδας μας στον βωμό της Ελευθερίας.
---------------
14 Δεκεμβρίου
Θύρσου, Φιλήμονος, Απολλωνίου, Αρριανού μ., Θεοδοσίου Αθηνών

1943 Οι γερμανοί, μετά την καταστροφή των Καλαβρύτων, επανέρχονται
στην Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου, την λεηλατούν, αποκομίζοντας
70 φορτία με κειμήλια, και στην συνέχεια την παραδίδουν στις
φλόγες.

1502 Με συνθήκη μεταξύ βενετίας και τουρκίας, η Πελοπόννησος
περιέρχεται στην τουρκία. Η βενετία διατηρεί το Ναύπλιο και
την Μονεμβασία.

1821 Ανεπιτυχής επίθεση των Ελλήνων επαναστατών στο Ναύπλιο.
---------------
15 Δεκεμβρίου
+ Ελευθερίου ιερομ., Σωσσάνας οσιομ., Βασιλείου μ., Παύλου του Νέου οσ.

1025 Πεθαίνει ο Αυτοκράτοράς μας Βασίλειος Β' ο Βουλγαροκτόνος,
σε ηλικία 70 ετών, μετά από μία ολόκληρη ζωή στην πρώτη
γραμμή των μαχών για την Πατρίδα. Μέγας αυτοκράτωρ, εξαίρετος
στρατηγός και συνετός διοικητής. Η μακροχρόνια βασιλεία του
υπήρξε μία από τις λαμπρότερες περιόδους ακμής της Ρωμανίας,
μία πραγματική εποποιία, κεντρικό πρόσωπο στην οποία ήταν ο
ίδιος. Η μνήμη του έμεινε αθάνατη.

Επιτάφιοι στίχοι αγνώστου συνθέτη για τον Αυτοκράτορα:

Άλλη μεν άλλοι των πάλαι βασιλέων
αυτοίς προαφώρισαν εις ταφήν τόπους·
εγώ δε Βασίλειος, πορφύρας γόνος,
ίστημι τύμβον εν τόπω γης εβδόμου,
και σαββατίζω των αμετρήτων πόνων,
ους εν μάχαις έστεργον, ους εκαρτέρουν·
ου γαρ τις είδεν ηρεμούν εμόν δόρυ,
αφ' ου βασιλεύς ουρανών κέκληκέ με
αυτοκράτορα γης, μέγαν βασιλέα,
αλλ' αγρυπνών άπαντα της ζωής χρόνον
Ρώμης τα τέκνα της νέας ερρυόμην,
οτέ στρατεύων ανδρικώς προς Εσπέραν,
οτέ προς αυτούς τους όρους τους της Έω.
Και μαρτυρούσι τούτο Πέρσαι και Σκύθαι,
συν οις Αρασγοί, Ισμαήλ, Άραψ, Ίβηρ.
Και νυν ορών, άνθρωπε, τόνδε τον τάφον,
ευχαίς αμείβου τας εμάς στρατηγίας.

1821 Κατάληψη του Αγίου Όρους από τους τούρκους επί 9 χρόνια.

1827 Ο Άστιγξ, επιβαίνοντας του ατμοκίνητου πλοίου "Καρτερία",
καταλαμβάνει την νησίδα Βασιλάδι στο Μεσολόγγι. Όσοι από τους
τούρκους δεν φονεύθηκαν, αιχμαλωτίστηκαν.

1828 Ο Άγγλος Στρατηγός Τζωρτζ, με την σύμπραξη Ελληνικού στολίσκου,
απελευθερώνει την Βόνιτσα και εξαναγκάζει τους τούρκους να
περιοριστούν στο φρούριό της.

1942 Το αντιτορπιλικό "Βασίλισσα Όλγα" και το αγγλικό "Πέταρντ"
καταβυθίζουν το ιταλικό υποβρύχιο "Βάρσιεκ" στην περιοχή
Βεγγάζης Λιβύης.

1955 Ο πρώτος νεκρός ήρωας του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνος
της ΕΟΚΑ στην Κύπρο, Χαρ. Μούσκος, πίπτει μαχόμενος στους
αρχαίους Σόλους.
---------------
16 Δεκεμβρίου
Αγγαίου προφ., Θεοφανούς Βασιλίσσης, Μοδέστου Ιεροσολύμων

1867 Οι Κρήτες επαναστάτες κατατροπώνουν στην Δρακωνία Λασιθίου
τουρκικό σώμα, το οποίο κατευθυνόταν προς την Νεάπολη.

1885 Εγκαίνια της Ακαδημίας Αθηνών.
---------------
17 Δεκεμβρίου
+ ΙΑ' Λουκά (Προπατόρων)
Δανιήλ προφήτου, των τριών παίδων, Διονυσίου Αιγίνης

920 Ο Ρωμανός Α' Λεκαπηνός ανακηρύσσεται συναυτοκράτωρ, ως
επίτροπος του ανήλικου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ'
Πορφυρογέννητου.

1823 Στο Αιτωλικό αρχίζει τις εργασίες της η Συνέλευση της Δυτικής
Χέρσου Ελλάδος με πρόεδρο τον Στρατηγό Τσόγκα.

1913 (ν. ημ.) Στην Πρεσβευτική Διάσκεψη του Λονδίνου υποβάλλεται το
"Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας", με το οποίο η Βόρειος Ήπειρος
παραχωρείται στην Αλβανία. Στις αντιδράσεις της Ελληνικής
Κυβερνήσεως, οι πρεσβευτές των Μ. Δυνάμεων τής επιδίδουν
διακοίνωση, με την οποία τής γνωστοποιούν ότι η οριστική απόφαση
για την παραχώρηση των νήσων του Αιγαίου στην Ελλάδα είναι
εξαρτώμενη από την πλήρη συμμόρφωσή της στους όρους του
Πρωτοκόλλου της Φλωρεντίας.

1940 Αποβίβαση του Μακεδονομάχου ιατρού Βασιλείου Βεργή στο
Αγαθονήσι Δωδεκανήσου, όπου με 14 άνδρες εξόντωσε την εκεί
ιταλική φρουρά.

---
To 8libero prwtokollo tns Flwrevtias upegrafn stis 17 Dekembriou 1913.
Idou merika apo osa eipw8nkav gia tnv paradosn apo tis Megales Duvameis
tns Boreiou Hpeirou stnv Albavia:
O Italos prw8upourgos Giovani Giolitti pros tov Ellnva presbn stn
Rwmn Dnmntrio Kaklamavo: "Avagvwrizw oti n B. Hpeiros eivai ellnvikn, ta
dikaiwmata omws evos mikrou laou opws tns Ellados dev eivai duvatov va
uperisxusouv mias megalns duvamews opws tns Italias." !
O suvtagmatarxns Murray, avtapokritns bretavikwv efnmeridwv: "Av n Ellas
eixe teleiws nttn8ei eis tov polemov dev 8a tns epeballovto sklnroteroi
oroi."
O Gallos istorikos kai suggrafeas Rene' Puaux ("Dustuxismevn B. Hpeiros"):
"H Eurwpn prokeitai va epitreyei tn diapra3n evos egklnmatos... Oi Megales
Duvameis 8a exouv paraxwrnsei sto upo8etiko basileio tns Albavias edafn
katoiknmeva apo Ellnves patriwtes."
O Luciano Magrini, Italos avtapokritns tns milavezikns efnmeridas
"Secolo", katngorei tnv kubervnsn tns xwras tou oti aparvietai tis arxes pavw
stis opoies stnrixtnke n paliggevesia tns Italias, e3eutelizei tnv istoria
tns, prodidei tn skeyn tou Giuseppe Mancini, askei imperialistikn politikn,
k.lp.
2 Dek. 1913. O Austriakos epitetrammevos prigknpas Furstenburg tnlegrafei
stn Bievvn: "Ep' eukairia x8esivns de3iwsews, o Ellnv Basileus mou eipe oti
... 8a paraitn8ei uper tou uiou tou kai metabaivwv eis tnv Hpeirov meta tnv
ekkevwsiv tns upo twv ellnvikwv strateumatwv, 8a te8n epikefalns twv avtartwv
dia va uperaspisn tnv xwrav kata tou 3evou zugou."

Meta tov nrwiko agwva tou Boreionpeirwtikou laou upo tov Xrnstakn
Zwgrafou, egkatalnf8evtos apo tnv mntera Ellada (apeiloumevns apo tis
Megales Duvameis pws dev 8a tns apodo8ouv ta vnsia tou Aigaiou), kerdn8nke
estw n autovomia (prwtokollo Kerkuras, 17 Ma.i.ou 1914), proswriva dustuxws.

Stis 29 Augoustou 1946 n Gerousia twv Hvwmevwv Politeiwv ynfise tnv
evwsn tns B. Hpeirou me tnv Ellada. Stis 30 Augoustou 1946 to Boreio-
Hpeirwtiko zntnma ete8n stn suvdiaskeyn eirnvns. Katopiv avtidrasewv tns
ESSD kai allwv kommouvistikwv kratwv, to zntnma parepemf8n stous upourgous
e3wterikwv twv Megalwv Duvamewv, oi opoioi apefasisav va suzntn8ei meta
tnv upografn twv suv8nkwv eirnvns gia Germavia kai Austria, kati pou tote
mev faivotav apomakrusmevn pi8avotnta, snmera omws eivai pleov gegovos.
Kai to aitnma gia, toulaxistov, autovomia, paramevei avekplnrwto. To
ellnviko aima pou potise ta bouva tns tris apeleu8erw8eisns apo tov Ellnviko
Strato, mesa stov 20o aiwva (1913, 1914, 1940), B. Hpeirou, boa:
"Auto pou oles oi ellnvikes kubervnseis 8a prepei va 3erouv, eivai oti to
boreionpeirwtiko zntnma ufistatai akomn. Kai auto pou eivai apagoreumevo eis
tous aiwves eivai n aparvnsn autou tou ierou aitnmatos. Ta dikaiwmata mas stn
Boreio Hpeiro eivai iera kai aparagrapta." (Gewrgios Papavdreou, Bouln twv
Ellnvwv, 12 Iouviou 1960.)

Φ.Μ.
---
---------------
18 Δεκεμβρίου
+ Σεβαστιανού, Ζωής μ., Δανιήλ οσ. Μολδαβού, Μιχαήλ ομολογ.

1803 Ο Χορός του Ζαλόγγου: 22 Σουλιώτισσες, οι οποίες είχαν
καταφύγει στον βράχο του Ζαλόγγου, κινδυνεύοντας να
συλληφθούν από τους τουρκαλβανούς, έστησαν χορό και
τραγουδώντας γκρεμίστηκαν στο βάραθρο με τα παιδιά τους,
προτιμώντας τον θάνατο από την ατίμωση και την σκλαβιά.

---
Έχε γεια καϋμένε κόσμε,
έχε γεια γλυκειά ζωή,
κι εσύ δύστυχη Πατρίδα
έχε γεια παντοτινή.

Έχετε γεια βρυσούλες,
λόγγοι, βουνά, ραχούλες,
έχετε γεια βρυσούλες
κι εσείς Σουλιωτοπούλες.

Στη στεριά δεν ζει το ψάρι
μήτ' ο ανθός στην αμμουδιά
κι οι Σουλιώτισσες δεν ζούνε
δίχως την ελευθεριά.

Έχετε γεια βρυσούλες,
λόγγοι, βουνά, ραχούλες,
έχετε γεια βρυσούλες
κι εσείς Σουλιωτοπούλες.

(Δημοτικό)
---

1821 Αποστέλλονται από την Ισπανία 300 εθελοντές φιλέλληνες,
για να πολεμήσουν στο πλευρό των επαναστατικών δυνάμεων.

1943 Γερμανικά στρατεύματα κατοχής εκτελούν 118 κατοίκους του
χωριού Δράκεια της Μαγνησίας.
---------------
19 Δεκεμβρίου
Βονιφατίου, Ευτυχίου Θεσ/νίκης μ., Τιμοθέου διακ.

1797 (ν.ημ.) Συλλαμβάνεται στην Τεργέστη από τις Αυστριακές Αρχές,
μετά από προδοσία, ο σπορεύς της Ελευθερίας των Ελλήνων, πρωτεργάτης
της Ανάστασης του Γένους, Ρήγας Φεραίος-Βελεστινλής, και οι 7
συνεργάτες του, οι οποίοι και φυλακίζονται με την κατηγορία της
επαναστατικής δράσεως. Τελικά εκτελούνται με πλήρη μυστικότητα,
πιθανότατα στις 13/24 Ιουν. 1798.

---
Ως πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά,
μονάχοι σα λιοντάρια, σταις ράχες, στα βουνά;
Σπηλιές να κατοικούμεν, να βλέπωμεν κλαδιά,
να φεύγωμ' απ' τον Κόσμον, για την πικρή σκλαβιά,
νά χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα και γονείς,
τους φίλους, τα παιδιά μας κι όλους τους συγγενείς;

Καλλιό 'ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή!...

"Ω Βασιλεύ του Κόσμου, ορκίζομαι σε Σε,
στην γνώμην των Τυράννων να μην έλθω ποτέ!
Μήτε να τους δουλεύσω, μήτε να πλανηθώ
εις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ.
Εν όσω ζω στον κόσμον, ο μόνος μου σκοπός,
για να τους αφανίσω, θε νά 'ναι σταθερός.
Πιστός εις την Πατρίδα, συντρίβω τον ζυγόν,
αχώριστος για νά 'μαι υπό τον στρατηγόν.
Κι αν παραβώ τον όρκον, ν' αστράψ' ο Ουρανός
και να με κατακάψη, να γένω σαν καπνός!"

(Ρήγα Βελεστινλή, "Θούριος")
---

1949 Έπειτα από διακοπή 9 ετών, λόγω της γερμανικής κατοχής και
της κομμουνιστικής ανταρσίας, επαναρχίζει η λειτουργία της
σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών-Θεσσαλονίκης.
---------------
20 Δεκεμβρίου
Ιγνατίου του Θεοφόρου, Φιλογονίου Αντιοχείας, Ιωάννου του Ράπτου νεομ.

1522 Μετά από πεντάμηνη πολιορκία από τις δυνάμεις του Σουλεϊμάν
του Μεγαλοπρεπούς, οι ενετοί παραδίδουν την Ρόδο στους
τούρκους, υπό όρους.

1652 Αποκεφαλισμός στην Κωνσταντινούπολη από τους τούρκους του
νεομάρτυρα Ιωάννη από την Θάσο.

1821 Πραγματοποιείται στην Επίδαυρο η Α' Εθνική Συνέλευση,
εις την οποία λαμβάνουν μέρος αντιπρόσωποι της Πελοποννήσου,
της Ανατολικής και Δυτικής Στερεάς Ελλάδος, των Σπετσών,
Ύδρας, Κάσου και Ψαρών. Η Συνέλευση εξέφραζε την ενότητα
του αγωνιζόμενου για την Ελευθερία Ελληνισμού.

1912 Ο Συνταγματάρχης Δεληγραμματίνης αναγκάζει τους τούρκους
που κατείχαν την Χίο να παραδοθούν.
---------------
21 Δεκεμβρίου
Ιουλιανής και 500 μ., Θεμιστοκλέους μ.

1821 Νικηφόρος μάχη στο Βαρύπετρο Χανίων.

1824 Πολιτικοί και στρατιωτικοί συγκροτούν συνέλευση στο Μεσολόγγι,
με αρχηγό τον Μαυροκορδάτο.

1825 Σφοδρός κανονιοβολισμός του Μεσολογγίου από τον Κιουταχή πασά.

1828 Υπογράφεται το διάταγμα της ιδρύσεως της Στρατιωτικής
Σχολής Ευελπίδων από τον Ιωάννη Καποδίστρια. Η λειτουργία
της Σχολής είχε ήδη ξεκινήσει από την 1η Ιουλίου.
---------------
22 Δεκεμβρίου
+ Αναστασίας φαρμακολυτρίας, Χρυσογόνου και Θεοδότης μ.

1867 Ο οπλαρχηγός Γογονής εξοντώνει την οπισθοφυλακή του Χουσεΐν
Αβνή πασά, κοντά στον Φρε Χανίων.

1940 Ο Ελληνικός Στρατός (ΙΙΙ Μεραρχία), μετά από σκληρό αγώνα,
εισέρχεται απελευθερωτής στην Χειμάρρα της Β. Ηπείρου.

Το υποβρύχιο "Παπανικολής", με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη
Μιλ. Ιατρίδη, βυθίζει το ιταλικό πετρελαιοφόρο "Αντουανέτα",
έξω από τον Αυλώνα.
---------------
23 Δεκεμβρίου
Των 10 μ. εν Κρήτη, Παύλου Νεοκαισάρειας, Νήφωνος Κωνσταντιανής

563 Τελούνται μεγαλοπρεπώς από τον Πατριάρχη Ευτύχιο τα εγκαίνια
του αναστηλωθέντος ναού της Αγίας Σοφίας, μετά την κατάρρευση του
τρούλου από σεισμό το 557.

962 Ο Αυτοκράτωρ Νικηφόρος Φωκάς συντρίβει τους Άραβες στο Χαλέπι
της Συρίας.

1828 Ο Ι. Καποδίστριας διορίζει τους πρώτους υπουργούς του,
Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, Γ. Κουντουριώτη, Α. Ζαΐμη και Σπ. Τρικούπη.
---------------
24 Δεκεμβρίου
+ Προ της Χριστού Γεννήσεως
Ευγενίας Ρωμαίας

1500 Οι ενετοί καταλαμβάνουν από τους τούρκους το κάστρο του Αγίου
Γεωργίου στο Αργοστόλιο Κεφαλληνιάς.

1820 Ο Παπαφλέσσας αποστέλλει επιστολές στους προκρίτους της
Πελοποννήσου, με οδηγίες για την προετοιμασία του Αγώνα.

1821 Ο Σήφακας νικά τον Μουσταφά μπέη, έξω από τα Χανιά.

1823 Φθάνει στο Μεσολόγγι ο Λόρδος Βύρων, όπου γίνεται δεκτός από
τις αρχές, τον λαό και τον στρατό.

1920 Αρχίζει η επιθετική αναγνώριση του Γ' ΣΣ από την Προύσσα προς
το Δορύλαιο (Εσκή Σεχήρ). Το Γ' ΣΣ έφθασε μέχρι την γραμμή
Αβγκίν-Κιβαλίτσα και μετά επέστρεψε στην γραμμή εξόρμησης του,
μέχρι την 1η Ιανουαρίου 1921.

1940 Το υποβρύχιο "Παπανικολής", με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη
Μ. Ιατρίδη, τορπιλίζει και βυθίζει το εχθρικό οπλιταγωγό
"Φιρέντσε" στο στενό του Οτράντο.
---------------
25 Δεκεμβρίου
+ Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

820 Δολοφονείται ο Αυτοκράτωρ Λέων Ε' μέσα στον ναό των ανακτόρων.
Στον θρόνο ανέρχεται ο Μιχαήλ Β' Τραυλός.

1059 Ο Αυτοκράτωρ Ισαάκιος Α' Κομνηνός παραιτείται από τον θρόνο.
Τον διαδέχεται ο Κωνσταντίνος Ι' Δούκας.

1809 Επισκέπτεται την Αθήνα ο Λόρδος Βύρων.

1822 Οι υπερασπιστές του Μεσολογγίου, υπό τον Μ. Μαυροκορδάτο,
αποκρούουν με επιτυχία μεγάλη επίθεση 20.000 περίπου τούρκων,
υπό τον Ομέρ Βρυώνη. Η μεγάλη αυτή επιτυχία συμπληρώνεται με
επίθεση αντιπερισπασμού των Πετρόμπεη και Τσόγκα κατά των
στρατοπεδευμένων τούρκων στην Κατοχή Ακαρνανίας.
---------------
26 Δεκεμβρίου
+ ΣΥΝΑΞΙΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Μνήμη Ποιμένων και Μάγων

1825 Ο Ιμπραήμ φθάνει στο Μεσολόγγι και αναλαμβάνει τις
επιχειρήσεις εναντίον της πόλεως, αφού αντικατέστησε τον
Κιουταχή στην αρχηγία των τοπικών τουρκικών στρατευμάτων.

1877 Δύναμη 83 εθελοντών ξεκινά από την ελεύθερη Ελλάδα, για να
κηρύξει την Επανάσταση του αλύτρωτου Ελληνισμού στην Θεσσαλία.

1944 Τμήματα ανταρτών, μετά από σκληρό τετράωρο αγώνα, αποκρούουν
ισχυρή γερμανική επίθεση κατά του χωριού Βρύσες Χανίων.
---------------
27 Δεκεμβρίου
+ Στεφάνου διακ. του πρωτομάρτυρος, Θεοδώρου Γραπτού

537 Εγκαίνια του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.
Για τον ναό εργάστηκαν 10.000 εργάτες επί πέντε χρόνια και
δέκα μήνες. Κατά την τελετή των εγκαινίων, ο Αυτοκράτωρ
Ιουστινιανός Α' ύψωσε τα χέρια προς τον ουρανό και φώναξε
"Νενίκηκά σε Σολομών".

1877 Επανάσταση κατά των τούρκων στην περιοχή Πηλίου, μετά την
απόβαση σώματος από 150 άνδρες υπό τον Βούλγαρη.
---------------
28 Δεκεμβρίου
+ Των Αγίων δισμυρίων μ. εν Νικομηδεία, Γλυκερίου μ., Σίμωνος Μυροβλήτου

1667 Πλοιάρια που μετέφεραν Μανιάτες πλήττουν τουρκικά πλοία που
πολιορκούσαν την Κρήτη. Οι τούρκοι ως αντίποινα επεχείρησαν
να καταλάβουν την Μάνη, αλλά συνετρίβησαν.

1826 Ο Γ. Καραϊσκάκης νικά τον Βελή αγά στην θέση "Ομέρ Εφέντι",
κοντά στο Λιδωρίκι Φωκίδος.
---------------
29 Δεκεμβρίου
+ Των υπό Ηρώδου αναιρεθέντων νηπίων, Γεωργίου Νικομηδείας

1922 (π. ημ.) Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος Α' πεθαίνει εξόριστος στην
πρωτεύουσα της Σικελίας Παλέρμο. Είχε γεννηθεί στην Αθήνα
το 1868 και σπούδασε στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων,
μετεκπαιδευθείς στην Γερμανία, όπου τελειοποίησε και τις
σπουδές του στις Πολιτικές Επιστήμες.
Υπήρξε Αρχιστράτηγος του Ελληνικού Στρατού κατά τους
Βαλκανικούς Πολέμους 1912-13 και υπό την ικανή και αξία
διοίκησή του ο ηρωικός μας Στρατός συνέτριψε τους τούρκους
και τους βουλγάρους και απελευθέρωσε χιλιάδες υποδούλων
αδελφών μας στην Μακεδονία και στην Ήπειρο. Ο Βασιλεύς
Κωνσταντίνος, μαζί με τους επιτελείς του Στρατηγείου
(Π. Δαγκλής, Β. Δούσμανης, Ι. Μεταξάς, Ξ. Στρατηγός, Κ. Νίδερ),
ο Πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος και ο Π. Κουντουριώτης είναι οι
πρωτεργάτες της εποποιίας των Ενόπλων μας Δυνάμεων κατά την
ένδοξη εκείνη πολεμική περίοδο.

1940 Το υποβρύχιο "Πρωτεύς", με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη
Ν. Χατζηκωνσταντή, μετά από επιτυχή τορπιλισμό, βυθίζει έξω
από την νήσο Σάσωνα (στον κόλπο του Αυλώνα Αλβανίας) το
ιταλικό μεταγωγικό "Σαρδηνία". Το υποβρύχιο καταβυθίζεται στην
συνέχεια, αφού εδέχθη εμβολισμό από ιταλικό τορπιλοβόλο.
---------------
30 Δεκεμβρίου
Ανυσίας οσιομ., Λέοντος οσ., Φιλεταίρου Νικομηδείας,
Γεδεών νεομ. εν Τυρνόβω

1818 Σφαγή από τους τούρκους στην Θεσσαλία του νεομάρτυρα Γεδεών
από την Δημητριάδα.

1822 Μάχη στην Άμφισσα και κατάληψη της πόλεως από τους τούρκους.

1950 Το Τάγμα του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος Κορέας,
εντεταγμένο στο 7ο Αμερικανικό Σύνταγμα Ιππικού, αναλαμβάνει
την πρώτη πολεμική αποστολή στην Κορέα και εγκαθίσταται
αμυντικώς στην ζωτική περιοχή Κιούμκο-Ρι, κοντά στην Σεούλ.
---------------
31 Δεκεμβρίου
+ Κυριακή προ των Φώτων
Μελάνης οσίας, Γεωργίου θαυμ., Ζωτικού ορφανοτρόφου

450 π.Χ. Αυτοκτονεί ο Θεμιστοκλής ο Αθηναίος, αυτοεξόριστος
στην Μαγνησία της Ιωνίας, για να μην αναγκασθεί να υποκύψει
στις απαιτήσεις του βασιλέως των περσών.

168 π.Χ. Οι Ρωμαίοι καταλαμβάνουν την Ήπειρο και την Μακεδονία.

1822 Οι τούρκοι, υπό τον Ομέρ Βρυώνη, μετά την αποτυχία τους να
καταλάβουν το Μεσολόγγι, λύνουν την πρώτη πολιορκία της πόλεως,
η οποία είχε αρχίσει στις 25 Οκτ. 1822, και συμπτύσσονται προς
την Ήπειρο, για να μην αποκλειστούν στην Αιτωλοακαρνανία. Στο
στρατόπεδό τους εγκατέλειψαν πολλά πυροβόλα, αποσκευές και
εφόδια.

1940 Το υποβρύχιο "Κατσώνης", με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Α. Σπανίδη,
βυθίζει το ιταλικό πετρελαιοφόρο "Κουίντο" έξω από τα χωρικά
ύδατα της Γιουγκοσλαβίας.