Ὁ τονισμὸς σὲ δέκα ἁπλὰ μαθήματα-Μάθημα 7: Ἡ λήγουσα τῶν ρημάτων

Στὰ ἑπόμενα μαθήματα θὰ ἀσχοληθοῦμε λοιπὸν μὲ τὸ μῆκος τῶν διχρόνων φωνηέντων σὲ λήγουσα παραλήγουσα καὶ μὲ τὸν τόνο ποὺ παίρνει ἡ μακρὰ λήγουσα. Ἡ πρώτη περίπτωση ποὺ θὰ ἐξετάσουμε εἶναι ἡ λήγουσα τῶν ρημάτων.

Ὁ γενικὸς κανόνας εἶναι: ὅταν ἕνα ρῆμα τονίζεται στὴ λήγουσα παίρνει περισπωμένη:

ἀγαπῶ
ἀγαπᾶς
ἀγαπᾶ
ἀγαπᾶμε	(στὸ ἑπόμενο μάθημα)
ἀγαπᾶτε	(στὸ ἑπόμενο μάθημα)
ἀγαποῦν
ποθῶ
ποθεῖς
ποθεῖ
ποθοῦμε	(μακρὸν πρὸ βραχέος)
ποθεῖτε	(μακρὸν πρὸ βραχέος)
ποθοῦν
νὰ δῶ
νὰ δεῖς
νὰ δεῖ
νὰ δοῦμε	(μακρὸν πρὸ βραχέος)
νὰ δεῖτε	(μακρὸν πρὸ βραχέος)
νὰ δοῦν
φοβοῦ	(«φοβοῦ τοὺς Δαναοὺς καὶ δῶρα φέροντας»)
θοῦ	(«θοῦ Κύριε φυλακὴν τῷ στόματί μου»)
εἰπεῖν	(«φερ᾿ εἰπεῖν»)

Ὅπως βλέπουμε οἱ περιπτώσεις ὅπου ἕνα τῆμα τονίζεται στὴ λήγουσα περιορίζονται στὰ ρήματα τῆς δεύτερης συζυγίας, στὰ τρία πρόσωπα τοῦ ἑνικοῦ καὶ στὸ τρίτο πρόσωπο τοῦ πληθυντικοῦ. Καὶ σὲ ὁρισμένες προστακτικὲς ἢ σὲ ἀπαρέμφατα τῆς ἀρχαίας ἢ τῆς καθαρεύουσας ποὺ ἔχουν παραμείνει σὲ ἐκφράσεις.